Tym razem prezentujemy sylwetkę Jerzego Kossowskiego, członka zasłużonej dla krzewienia polskiego patriotyzmu lwowsko-sądeckiej rodziny, pisarza, dramaturga, reżysera teatralnego, który był jednym z dwóch oficerów odznaczonych Krzyżem Walecznych za wyjątkową odwagę podczas przewrotu niepodległościowego w Tarnowie w nocy z 30 na 31 października 1918.
Jerzy Kossowski (ur. 18 lipca 1889 r. we Lwowie - zm. 16 czerwca 1969 r. w Rio de Janeiro). Literat, dramaturg, major rezerwy WP.
Absolwent I Gimnazjum w Nowym Sączu, studiował prawo i historię na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Podczas I wojny światowej w 20 (galicyjskim) pułku piechoty – na froncie rosyjskim i włoskim.
Należał do władz organizacji „Wolność”, jako porucznik czynny podczas antyaustriackiego przewrotu wojskowego z 30/31 października 1918 r. w Tarnowie. Uchronił magazyny żywnościowe przed grabieżą.
W Wojsku Polskim: 1 pułk strzelców podhalańskich w Nowym Sączu (listopad 1918 r. – maj 1919 r.), następnie Departament Gospodarczy Ministerstwa Spraw Wojskowych, jako kapitan, do końca 1920 r.
Po przejściu do rezerwy – m.in. rzecznik prasowy stołecznego magistratu, członek zarządów Związku Literatów i Dziennikarzy oraz Artystów i Kompozytorów - ZAIKS, aktor (m.in. w Teatrze Reduta i poznańskim Teatrze Nowym), reżyser, dyrektor teatru w Grodnie. Opublikował m.in. powieści i zbiory nowel: „Zielona kadra”, „Ceglany dom”, „Śmierć w słońcu” i „Ta krew nie plami”, otrzymał Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury.
W 1936 roku wyemigrował do Brazylii. Podczas II wojny światowej przedostał się do Europy i służył w 1 dywizji grenadierów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, gdzie awansował na stopień majora. W 1940 roku dostał się do niewoli niemieckiej we Francji, z której udało mu się zbiec.
Powrócił do Brazylii, gdzie został attache prasowym przy poselstwie polskim (1941-1945). Po wojnie pozostał na emigracji. Wykładał w Szkole Dramatycznej w Rio de Janeiro, tworzył do końca życia.
Odznaczony m.in. dwukrotnie Krzyżem Walecznych, jako jeden z dwóch oficerów batalionu zapasowego 20 p. p. za działalność w 1918 r. w Tarnowie, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Niepodległości.
Biogram na podstawie: Jerzy Giza „Organizacja Wolność” 1918”, Kraków, 2011
Tekst i film powstały w ramach projektu edukacyjno-badawczo-filmowego „Pierwsi Niepodlegli”. Jednym z jego partnerów jest redakcja naszego portalu.
