Tradycja

Większość z nas ma zapewne świadomość, że mieszkamy w mieście wyjątkowym, nie każdy jednak potrafi określić na czym ta wyjątkowość właściwie polega. Nie stanowi o niej np. zły stan nawierzchni tarnowskich ulic - od Dębicy do Gorzowa Wielkopolskiego dziury w asfalcie są i nikogo specjalnie nie dziwią.

Z innych cech wyróżnia Tarnów może położenie na styku dwóch krain geograficznych (Pogórza Karpackiego i Kotliny Sandomierskiej) tworzące znakomite warunki ekspozycyjne miasta oraz zespół zabytkowy historycznego centrum miejskiego. Naszym zdaniem jednym z głównych wyróżników Tarnowa jest też jego kilkusetletnia historia, która nadaje mu rys indywidualny i czyni z niego miejsce niepowtarzalne.

Wychodząc z tego założenia chcielibyśmy przybliżyć niektóre wydarzenia z przeszłości miasta - czasem zapomniane, czasem znane słabiej, bądź tylko wąskiej grupie zainteresowanych. Stąd np. narodził się pomysł "Tarnowskich kronik", w których Marek Trusz przypominał będzie większe i mniejsze zdarzenia, czasem zupełnie małe epizody, które naszym zdaniem w jakimś stopniu oddają specyfikę i określają charakter tego miejsca. Może pozwoli to lepiej poznać a może i lepiej zrozumieć miasto w którym przyszło nam mieszkać.

Dom Ludowy im. Wincentego Witosa

Początki Domu Ludowego w Wierzchosławicach związane są ściśle z osobą najbardziej znanego mieszkańca Wierzchosławic, trzykrotnego premiera II Rzeczpospolitej, męża stanu i chłopskiego przywódcy- Wincentego Witosa. Pierwsza wzmianka na temat budowy tego wspaniałego dzieła architektury modernistycznej wskazuje ,że prace rozpoczęto właśnie z inicjatywy Witosa 24 kwietnia 1921 roku. czytaj dalej...

Aniela Piszowa (1860 – 1934)

Proces wydawniczy znała od podstaw. Sama była publicystką, redaktorką, dziennikarką i wydawcą, a także właścicielką oficyny wydawniczej i drukarni w Tarnowie. Aniela Piszowa to z pewnością bardzo przedsiębiorcza kobieta z galicyjskiego miasta. czytaj dalej...

Joanna Srebro (1932 – 2006)

Była zawsze artystką niezależną, malującą własne nastroje i wizje. Nie poddawała się trendom, modzie i komercji. Pozostawała jedną z najbardziej znanych i wyrazistych postaci tarnowskiego środowiska artystycznego. czytaj dalej...

Maria Kusion-Bibro-Pokorony (1936-1996)

Najznakomitsza w historii Tarnowa lekkoatletka, czołowa lekkoatletka Polski lat pięćdziesiątych, dwukrotna olimpijka z Melbourne (1956) i Rzymu (1960). Startowała w sprincie i skoku w dal. Medalistka mistrzostw Europy i Uniwersjady. czytaj dalej...

Zofia Stryjeńska (1891 – 1976)

Była kobietą wielu talentów. Dziś kojarzymy ją przede wszystkim ze stylem art deco, który znajdował wyraz w jej barwnym malarstwie. Obok Tamary Łempickiej, Zofia Stryjeńska była najsłynniejszą polską artystką międzywojnia. czytaj dalej...

Stefania Łącka (1914 -1946)

Angażowała się w działalność szkolnego teatru, orkiestry oraz w harcerstwo. Pracowała jako redaktorka tygodnika diecezji tarnowskiej „Nasza Sprawa”. Za udział w konspiracyjnej pracy została aresztowana i osadzona w więzieniu w Tarnowie, a następnie wywieziona do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL-Auschwitz. Stefania Łącka obóz przeżyła i spełniła potem swoje największe marzenie - jesienią 1945 rozpoczęła studia na wydziale polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. czytaj dalej...

Debora Wechsler (1807 – 1887)

W drugiej połowie XIX wieku była kobietą znaną i szanowaną nie tylko w środowisku tarnowskich Żydów, ale także ogółu Tarnowian. Samodzielna, ofiarna i wpływowa. Nie bez powodu, wśród skomplikowanej inskrypcji z jej nagrobka odczytać można zdanie, że była „wielką dobrodziejką świętej gminy żydowskiej w Tarnowie”. Debora Wechsler przez całe swoje życie kierowała się miłosierdziem wobec bliźniego. czytaj dalej...

Wanda Wróblewska–Składzień (1919 – 2005)

Urodziła się w rok po zakończeniu pierwszej wojny światowej, by w drugiej dojść do stopnia podporucznika. Niedoszła konstytucjonalistka, której nie dane było dokończenie przewodu habilitacyjnego, prawniczka, inicjatorka utworzenia Tarnowskiego Towarzystwa Przyjaciół Węgier, miłośniczka kultury. Wanda Wróblewska-Składzień zapisuje się na wielu kartach historii Tarnowa. czytaj dalej...

Stefania Hanausek (1915 – 1941)

Miała zaledwie 26 lat gdy rozstrzelano ją w lesie Kruk na obrzeżach Skrzyszowa. Uratowała wiele osób niszcząc listy denuncjujące Polaków i uprzedzając o możliwych aresztowaniach i represjach. Na miejscu stracenia Stefanii Hanausek stoi dziś pomnik-mauzoleum, a jedna z tarnowskich ulic nosi jej imię. czytaj dalej...

Elżbieta Drużbacka (około 1698 – 1765)

Można ją uznać za pierwszą poetkę staropolską, choć krytycy literatury nie zostawiali na jej twórczości suchej nitki, oceniając ją jako bezwartościowe wierszoklectwo. Nie wiadomo jak wyglądała. Wiadomo natomiast, że wybrała Tarnów jako ostateczny cel swej tułaczki po szlacheckim wielkim świecie. czytaj dalej...

Władysław Langner (1896 – 1972)

Członek Polskich Drużyn Strzeleckich, żołnierz Legionów Polskich, generał dywizji Wojska Polskiego, obrońca Lwowa we wrześniu 1939 roku. czytaj dalej...

Pomniki zapomnianych bohaterów

Do dziś widocznym efektem działań wojennych z lat 1914 – 1915 jest na terenie Galicji Zachodniej ponad 400 cmentarzy wojennych. Spoczywają na nich żołnierze wielu narodowości, w tym spora liczba Polaków. W samym Tarnowie ciała poległych żołnierzy złożono na kilku cmentarzach. czytaj dalej...

Działania wojenne w Galicji w latach 1914 - 1915

Po zamachu w Sarajewie działania wojenne I wojny światowej rozpoczęły się 28 lipca 1914 roku starciem Austrii i Serbii. System sojuszy i układów międzynarodowych sprawił, że wojna w krótkim czasie objęła całą niemal Europę. czytaj dalej...

Gorąca jesień

W maju 1915 roku zakończyły się działania wojenne w Galicji i życie w Tarnowie, choć nadal w warunkach wojennych, powoli wracało do normy. Kontynuowane były również legalne i konspiracyjne działania na rzecz odbudowy państwa polskiego. Kulminacją tej pracy były wydarzenia października 1918 roku. czytaj dalej...

Wychowanie narodowe

Obchody kolejnych rocznic Narodowego Święta Niepodległości, organizowane od 1989 roku, są dobrą okazją do przypomnienia, w jaki sposób uczono wychowania narodowego, państwowego i patriotycznego w szkołach okresu międzywojennego, jakie uroczystości dla i z udziałem uczniów realizowano oraz w jaki sposób. Punktem wyjścia do tych wspomnień jest książka doktora Andrzeja Niedojadły. czytaj dalej...

| | | |