Polski Alarm Smogowy twierdzi, że zaproponowane przez Ministerstwo Energii normy jakości węgla uniemożliwiają prowadzenie skutecznej polityki antysmogowej i stoją w sprzeczności z rządowym programem Czyste Powietrze. Projekt rozporządzenia ministerstwa w tej sprawie skrytykował także Zarząd Województwa Małopolskiego, zwracając się z apelem do premiera i ministra energii o wprowadzenie rygorystycznych norm jakościowych dla paliw stałych. Na razie węgiel najgorszej jakości pozostaje dalej w obrocie handlowym.
Zarząd Województwa Małopolskiego zwrócił się do premiera Mateusza Morawieckiego i ministra energii Krzysztofa Tchórzewskiego z apelem, o wprowadzenie rygorystycznych norm jakościowych dla paliw stałych, zdecydowanie negatywnie przyjmując projekt rozporządzenia ministerstwa energii w tej sprawie. Stanowczy sprzeciw przeciwko rozporządzeniu wyraził także Polski Alarm Smogowy twierdząc, że nomy w proponowanym kształcie uniemożliwią prowadzenie skutecznej polityki antysmogowej, wdrażanie programów ochrony powietrza oraz ograniczenie niskiej emisji z domowych instalacji grzewczych. Co więcej, rozporządzenie umożliwia wprowadzanie do obrotu handlowego odpadów węglowych tj. flotokoncentratów czy mułów, poprzez ich mieszanie z miałami. Tym sposobem węgiel najgorszej jakości pozostanie dalej w obrocie handlowym. - Rozporządzenie w wersji oczekiwanej przez społeczeństwo ma doprowadzić do wyeliminowania z rynku węgla o złej jakości oraz odpadów węglowych. Zaproponowany projekt nie daje realnej szansę na poprawę jakości powietrza – mówi Jacek Krupa, Marszałek Województwa Małopolskiego. Apel Zarządu Województwa Małopolskiego o zmianę projektu rozporządzenia dotyczącego jakości paliw stałych wystosowany został 20 sierpnia. Jego treść publikujemy poniżej.
Kraków, 20 sierpnia 2018 r.
Kolejny raz zwracam się z apelem o wprowadzenie rygorystycznych norm jakościowych dla paliw stałych dopuszczonych do stosowania w sektorze bytowo-komunalnym. Zdecydowanie negatywnie przyjmuję projekt rozporządzenia Ministra Energii w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych z dnia 26 lipca 2018 wersja 1.0, skierowany do konsultacji pismem z dnia 13 sierpnia 2018 r. Rozporządzenie w wersji oczekiwanej przez społeczeństwo ma doprowadzić do wyeliminowania z rynku węgla o złej jakości oraz odpadów węglowych. Projekt rozporządzenia zaproponowany przez Ministra Energi nie spełnia nadziei, w żadnym oczekiwanym przez mieszkańców i władze samorządowe zakresie. Pozytywnie oceniam nowelizację ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Jednak to jej rozporządzenie wykonawcze ma jednoznacznie określić parametry jakościowe paliw stałych dopuszczonych do sprzedaży. Bez wprowadzenia restrykcyjnych regulacji w rozporządzeniu, wysiłek który włożono w przygotowanie przepisów zostanie zaprzepaszczony. Powyższy projekt rozporządzenia nie daje realnej szansy na poprawę jakości powietrza.Obecnie nie obowiązują żadne normy, co ułatwia sprzedaż paliw złej jakości. Wejście w życie rozporządzenia o projektowanym kształcie, będzie realnym przyzwoleniem na takie praktyki.Konstytucyjnym obowiązkiem władz publicznych jest zwalczanie chorób i zapobieganie negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska (art. 68 ust. 4 Konstytucji) oraz ochrona środowiska (art. 74 ust. 2 Konstytucji). W związku z powyższym obowiązkiem władz jest podjęcie działań, które ograniczą poziom zanieczyszczenia powietrza oraz ich negatywny wpływ na zdrowie ludzi i na środowisko. Istnieje wiele dowodów naukowych potwierdzających, że zarówno długoterminowe, jak i krótkoterminowe narażenie na zanieczyszczenie pyłami zawieszonymi prowadzi do przedwczesnych zgonów, schorzeń układu krążenia i układu oddechowego, w tym zwiększonej liczby hospitalizacji oraz przyjęć na oddziałach ratunkowych w wyniku zawału serca oraz udaru mózgu. Dodatkowo benzo(a)piren jest substancją o silnych własnościach mutagennych i kancerogennych (przyczynia się m.in. do raka płuc). Główną przyczyną zanieczyszczenia powietrza jest ogrzewanie gospodarstw domowych paliwami stałymi, których jakość nie spełnia żadnych norm. To dlatego tak istotne jest wprowadzenie przepisów ograniczających sprzedaż paliw złej jakości.Jeśli rozporządzenie wejdzie w życie w zaproponowanym przez Ministerstwo kształcie to w sprzedaży pozostanie węgiel o niskiej kaloryczności – 17 MJ/kg, jednocześnie o bardzo wysokiej zawartości siarki – nawet 2,1%. Rozporządzenie dopuszcza do sprzedaży miał o zawartości popiołu równej nawet 31%, a wilgoci równej nawet 27%. Są to podstawowe parametry, które mają wpływ na emisję zanieczyszczeń do powietrza.Zgodnie z badaniami, nowoczesne kotły są niskoemisyjne, pod warunkiem że używa się w nich dobrej jakości paliwa. Wartości w rozporządzeniu powinny być zgodne z wartościami zalecanymi w instrukcjach i dokumentacjach technicznych nowoczesnych kotłów oraz stosowanymi w laboratoriach akredytowanych, które badają kotły na paliwa stałe.Sprzedaż dobrej jakości węgla wraz z odpowiednim systemem monitoringu i kontroli są warunkami koniecznymi do poprawy jakości powietrza którym oddychamy, a w perspektywie czasu do ograniczenia lub całkowitego wyeliminowania problemu smogu. Rozporządzenie, w przedstawionym kształcie nie zbliża nas do tego celu.
Jacek Krupa, Marszałek Województwa Małopolskiego
