W sobotę, 29 czerwca, w Biurze Wystaw Artystycznych w Tarnowie nastąpi otwarcie wyjątkowej wystawy. Ekspozycję stanowić będzie zbiór tych fragmentów Panoramy Siedmiogrodzkiej, które posiadają w swoich kolekcjach polskie muzea. Obok obrazów Jana Styki zaprezentowane będą też prace współczesnych artystów z Polski, Węgier i Turcji. Wystawa jest elementem obchodów 90. Rocznicy sprowadzenia do Tarnowa prochów generała Bema. Wystawa czynna będzie do 11 września.
Biuro Wystaw Artystycznych w Tarnowie zaprasza 29 czerwca o godzinie 17.00 na otwarcie wystawy „Wiosna (lato, jesień, zima) Ludów”. Głównym powodem przygotowania wystawy jest przypadająca w tym roku 90. Rocznica sprowadzenia do Tarnowa prochów generała Józefa Bema. Ale rocznic i okazji jest więcej - 225 lat od urodzin gen. Bema w Tarnowie. okrągła rocznica Powstania Węgierskiego / Wiosny Ludów.
- 29 czerwca BWA otworzy wyjątkową wystawę. Do Tarnowa przyjadą fragmenty Panoramy, które posiadają w swoich kolekcjach polskie muzea. Na wystawie – poza obrazami Jana Styki – będzie można zobaczyć prace współczesnych artystów z Polski, Węgier i Turcji. Pocięta „Panorama Siedmiogrodzka” to opowieść o historycznym malarstwie, ale na wskroś aktualna, bo pojawiają się w niej wątki, z którymi zmagają się artyści współcześnie żyjący. Począwszy od kadrowania obrazu, destrukcji dzieła, współautorstwa, zmiany koncepcji po bardzo przyziemną, jak brak zapłaty za zamówiony i namalowany obraz. Mamy więc nadzieję, że wystawa „Wiosna (lato, jesień, zima) Ludów” przyczyni się do jeszcze większej popularyzacji historii tego niezwykłego obrazu i zainteresuje nim nowe kręgi odbiorców. Projekt będziemy mogli zrealizować dzięki pozyskanemu dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wsparciu Miasta Tarnowa – mówi Ewa Łączyńska-Widz, dyrektorka tarnowskiego BWA.
- Można powiedzieć, że jest pewną tradycją, że o odnalezieniu kolejnych fragmentów Panoramy, ich zakupu, wykonaniu fotografii, prezentacji itp. decyduje przypadek. Nie inaczej jest z fragmentem, który właśnie przybył do Tarnowa. Oczywiście był nam znany, ulokowany na pięknym zamku w Łęczycy w tamtejszym Muzeum. Kiedy okazało się, że potrzebny jest fragment Panoramy do projektu planowanego przez BWA, stanęło na tym, że sprowadzimy fragment z Łęczycy. Pani Hanna Pawłowska Dyrektorka Muzeum w Łęczycy zgodziła się obraz pożyczyć, a co więcej pozostawić go w tarnowskiej Galerii Panorama na wieloletni depozyt. I tak oto, zbiorowym wysiłkiem Muzeum i BWA, obraz przybył do Tarnowa i zostanie tu na wiele lat, za co serdecznie dziękuję Pani Dyrektor Hannie Pawłowskiej – komentuje Andrzej Szpunar – dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie.
Geneza powstania Panoramy Siedmiogrodzkiej związana jest z wcześniejszym dziełem Jana Styki – Panoramą Racławicką. W 1893 roku z okazji 100–lecia insurekcji kościuszkowskiej rada miasta Lwowa zamówiła u Styki Panoramę Racławicką, która miała być główną atrakcją na otwarciu Powszechnej Wystawy Krajowej we Lwowie w 1894 roku. Jan Styka zaprosił do wspólnej pracy Wojciecha Kossaka. W początkach kwietnia 1893 roku malarze Jan Styka, Ludwig Boller oraz Wojciech Kossak pojechali na miejsce bitwy pod Racławicami, żeby poznać topografię terenu oraz dokonać próby rekonstrukcji rozmieszczenia wojsk kościuszkowskich i samego przebiegu bitwy. Przez kilka tygodni wykonywali szkice i rysunki, na podstawie których sporządzili potem ogólny szkic kompozycyjny, składający się z 4 części – tzw. Małą Panoramę Racławicką.
Obraz został namalowany na płótnie żaglowym, sprowadzonym z Belgii w czternastu kawałkach o długości 15 metrów, które zszyto w jedną całość i rozpięto na specjalnym, stalowym rusztowaniu sprowadzonym z Wiednia. Do namalowania obrazu użyto płótna długości 120 metrów na 15 metrów (z czego przestrzeń malarska ma w sumie długość 114 metrów oraz wysokość 15), czyli 1800 metrów kwadratowych tkaniny. Do zagruntowania płótna zużyto 750 kg farby (przedstawione rozmiary dzieła były pewnym kanonem). Panorama namalowana była na cylindrycznym płótnie rozpiętym w budynku specjalnie zbudowanej rotundy, gdzie eksponowana była w latach 1894 -1944. Rotunda według projektu Ludwika Baldwina-Ramułta zbudowana była we Lwowie na terenie Parku Stryjskiego. Jej premiera miała miejsce 5 czerwca 1894 roku w stulecie bitwy.
W roku 1896 Panorama Racławicka została przewieziona i wystawiona w Budapeszcie, gdzie cieszyła się ogromnym powodzeniem. Udostępniona była publiczności przez rok; obejrzało ją ok. 800 000 Węgrów.
Prace nad „Panoramą Siedmiogrodzką”, liczącą 15 metrów wysokości i 120 metrów obwodu, rozpoczęto w budynku rotundy w Parku Stryjskim we Lwowie 20 kwietnia 1897 roku i trwały one pięć miesięcy. W tym niezwykłym i realizowany w szalonym tempie projekcie brała udział międzynarodowa grupa artystów - Węgier Béla Spányi, który zajmował się pejzażem, Niemiec Leopold Schonchen – specjalista od rozległych powierzchni nieba oraz Polacy – Zygmunt Rozwadowski malarz batalista, Tadeusz Popiel, Michał Wywiórski – naturalista.
Publiczność – mieszkańcy Lwowa zobaczyli Panoramę pierwsi, jej prezentacja była wielkim wydarzeniem zaś prasa publikowała entuzjastyczne recenzje.
Wystawa w BWA czynna będzie do 11 września.
