W związku z narastającą krytyką i licznymi nieporozumieniami co do stworzenia Stowarzyszenia Aglomeracja Tarnowska, Urząd Miasta Tarnowa zajmuje stanowisko i za pośrednictwem rzecznika prasowego prezentuje kilka słów wyjaśnienia.
Wokół zainicjowanej przez prezydenta Tarnowa idei stworzenia Stowarzyszenia Aglomeracja Tarnowska, w założeniu zrzeszającego gminy otaczające miasto i Dąbrowę Tarnowską, narosło sporo nieporozumień i mitów, a wygląda na to, że biorą się one przede wszystkim z niezrozumienia celów, jakim stowarzyszenie ma służyć i jaką rolę w tego rodzaju strukturach (a jest ich w Polsce bardzo dużo) ma do spełnienia miasto wiodące.
Owo niezrozumienie wydaje się być większe od czasu, gdy opracowany przez miasto projekt statutu stowarzyszenia nie zyskał poparcia kilku wójtów i wprowadzili oni doń kilka zmian, które wprost niwelują wiodącą rolę Tarnowa w tworzonej strukturze, po czym tak zmieniony przedstawiono pozostałym gminom, choć do władz Tarnowa oficjalną drogą nie dotarł.
Prezydent Roman Ciepiela zdecydowanie oprotestował część wprowadzonych zmian, od początku domaga się, z uwagi na dobrze pojęty interes miasta, odzwierciedlenia w statucie znaczenia i roli Tarnowa.
Czemu ma służyć stowarzyszenie?
Celem Stowarzyszenia Aglomeracja Tarnowska ma być przede wszystkim współpraca miasta i gmin w ramach tzw. Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, aby móc wspólnie wykorzystać unijne środki w nadchodzącej perspektywie finansowej. Ale nie tylko.
ZIT były w kończącej się perspektywie finansowej realizowane obligatoryjnie w miastach wojewódzkich i ich obszarach funkcjonalnych, ale również w miastach o charakterze regionalnym lub subregionalnym i na obszarach powiązanych z nimi funkcjonalnie.
Obecny projekt nowej Umowy Partnerstwa jeszcze wyraźniej i mocniej podkreśla znaczenie współpracy miasta z jego obszarem funkcjonalnym – to miasta oddziałujące na region są główną osią Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, a struktury tworzone przez te miasta i będące w ich oddziaływaniu gminy, takie jak Stowarzyszenie Aglomeracja Tarnowska, służyć mają realizacji zintegrowanych projektów odpowiadających w sposób kompleksowy na potrzeby i problemy miast i obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie.
Z dużą mocą podkreślić należy, że kluczową zasadą jest, iż interwencja finansowa w ramach ZIT dedykowana jest przede wszystkim wsparciu miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze. Tam, gdzie jest to możliwe i uzasadnione merytorycznie, powinna być wdrażana w unijnej perspektywie finansowej 2021-2027 z wykorzystaniem instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, w oparciu o wyznaczone Miejskie Obszary Funkcjonalne takich miast, zawarte w strategiach rozwoju województw. W uchwalonej Strategii Rozwoju Województwa Małopolska 2030 wskazano sześć Miejskich Obszarów Funkcjonalnych – w tym Tarnów – oraz ich optymalne zasięgi.
W Małopolsce, podobnie jak zresztą w prawie całej Polsce, różnym strukturom tworzonym w celu współpracy miast i gmin przewodzą na zasadzie konsensusu prezydenci i burmistrzowie miast. Część podtarnowskich gmin owego konsensusu z jakiegoś powodu nie uznaje.
Reasumując ideę stowarzyszenia: mamy miasto wiodące, okoliczne gminy, których mieszkańcy korzystają z jego potencjału i stwarzanych możliwości, wspólne koncepcje rozwojowe sprowadzające się w praktyce do pozyskiwania unijnych pieniędzy na konkretne inwestycje i inne możliwości współpracy. Co stoi na przeszkodzie? Brak konsensusu co do idei miasta wiodącego.
Tarnów nie akceptuje zmian w statucie
Prezydent Roman Ciepiela jest zdania, iż wersja statutu Stowarzyszenia Aglomeracja Tarnowska zaprezentowana miastu po dokonanych zmianach jest nie do zaakceptowania. - Moim obowiązkiem jest dbać o interesy miasta, więc nie mogę zgodzić się z propozycją umniejszania roli Tarnowa w tym przedsięwzięciu. Jestem jak najbardziej za konsensusem w wielu aspektach, ale uważam, że podobnie jak we wszystkich innych strukturach tworzonych w Miejskich Obszarach Funkcjonalnych w Małopolsce, ale i w Polsce, przewodniczącym czy też prezesem zarządu Stowarzyszenia Aglomeracja Tarnowska musi być prezydent Tarnowa. I podkreślam: nie chodzi tu o moją osobę i moje ambicje, co sugerują niektórzy, ale o urząd prezydenta Tarnowa
Prezydent zwraca uwagę również na inne proponowane zapisy statutu, z którymi nie do końca się zgadza. - Pomimo tego, że Tarnów, z uwagi na liczbę mieszkańców, ma najwięcej wpłacać do wspólnej kasy stowarzyszenia, to dysponować będzie tylko jednym głosem, jak każda gmina, która wpłacać będzie ułamek tej kwoty. „Autorzy” poprawiający nasz statut zmniejszyli też rolę prezesa zarządu, a wszyscy pozostali członkowie mają status wiceprezesów. Moim zdaniem dyrektor administracyjny stowarzyszenia powinien być powoływany i odwoływany w drodze konsensusu, bo właśnie na konsensusie oparty jest cel tworzenia tej struktury.
Kilka zdań o historii
Idea powołania Stowarzyszenia Aglomeracja Tarnowska zrodziła się w 2019 roku, prezydent Tarnowa nakreślił ją podczas jednego ze spotkań – warsztatów organizowanych w celu opracowania strategii rozwoju miasta do 2030 roku. Konkretne działania rozpoczęły się na początku 2020 roku, ale zahamował je marcowy wybuch pandemii. Powrót do tematu nastąpił jesienią ubiegłego roku i w październiku przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego w Krakowie wszystkim zainteresowanym zaprezentowali Miejskie Obszary Funkcjonale w Małopolsce ze szczególnym uwzględnieniem tarnowskiego.
W grudniu prezydent Tarnowa w porozumieniu z Dąbrową Tarnowską oraz gminami powiatu tarnowskiego zorganizował przeprowadzone on line Forum Organizacyjne Aglomeracji Tarnowskiej, w którym udział wzięli m.in. posłowie: Urszula Augustyn, Anna Pieczarka, Władysław Kosiniak – Kamysz oraz zaproszeni eksperci.
W styczniu br. trwały prace nad statutem Stowarzyszenia Aglomeracja Tarnowska, którego projekt został przesłany do wszystkich zainteresowanych wójtów.
Na początku lutego Grzegorz Kozioł, wójt gminy Tarnów, w piśmie do prezydenta i wójtów zakwestionował zapisy statutu dotyczące prezesa zarządu stowarzyszenia, liczby członków zarządu i powoływania dyrektora administracyjnego, proponując jednocześnie wszystkim zainteresowanym nowy projekt statutu bez wiodącej roli Tarnowa.
14 kwietnia br. prezydent Tarnowa i wójtowie ośmiu gmin podpisali list intencyjny w sprawie powołania Stowarzyszenia Aglomeracja Tarnowska, który przesłany został m.in. do Marszałka Województwa Małopolskiego. To samo gremium parafowało również opracowany przez miasto.
Kilka dni później ta sama ósemka wójtów parafowała również wersję projektu statutu zmienioną przez wójta gminy Tarnów i podpisaną przez wójtów pozostałych gmin – w sumie to 17 gmin, powiat tarnowski i Dąbrowa Tarnowska.
Obecnie wygląda na to, że Stowarzyszenie Aglomeracja Tarnowska próbuje się tworzyć bez udziału Tarnowa, co wydaje się dość kuriozalne w kontekście zasad Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, opartych o wyznaczone Miejskie Obszary Funkcjonalne.
