Kiedy płonęły synagogi

 W czwartkowy wieczór, 9 listopada 1939 roku, zapłonęły tarnowskie synagogi. W najbliższy wtorek mija osiemdziesiąta druga rocznica tego barbarzyńskiego wydarzenia. Dla jego przypomnienia i w proteście przeciwko złu, jakie rodzi się z nienawiści, Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie zaprasza na spotkanie pod tarnowską Bimą.

 

W przedwojennym Tarnowie, którego prawie połowę mieszkańców stanowili Żydzi, istniało kilka wolnostojących synagog. Najbardziej znane, będące swoistymi symbolami miasta i dumą tarnowskich Żydów były: siedemnastowieczna zwana Starą i  synagoga  zwana Jubileuszową lub Nową, a urzędowo – Synagogą im. Franciszka Józefa I (dziś róg ulicy Nowej i Waryńskiego) oraz synagoga Tempel przy ul. Św. Anny. Jednak tarnowscy Żydzi modlili się także w maleńkich domach modlitwy budowanych niekiedy w podwórzach domów, oraz w tzw. sztiblach, które urządzano w pokojach mieszkań udostępnianych przez pobożnych wiernych.

W czwartkowy wieczór 1939 roku, a więc w dwa miesiące po wkroczeniu do Tarnowa, Niemcy urządzili spektakularne pożary tarnowskich synagog. Datę spalenia synagog wybrali nieprzypadkowo. Uczcili w ten sposób pierwszą rocznicę Nocy Kryształowej - zainicjowany przez władze nazistowskich Niemczech pogrom Żydów. Przez całą noc z 9 na 10 listopada 1938 roku, w całym kraju palono synagogi, dewastowano i rabowano żydowskie domy i sklepy, oraz znęcano się nad złapanymi Żydami, z których blisko stu zamordowano. Ulice niemieckich miast pokryte były szkłem z rozbitych wystaw sklepowych i powybijanych szyb, stąd nazwa Noc Kryształowa.

W najbliższy wtorek, 9 listopada, mija osiemdziesiąta druga rocznica tego barbarzyńskiego wydarzenia. Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie przypomni je mieszkańcom Tarnowa spotkaniem pod Bimą o godzinie 18.00.

Spotkanie ma kolejny raz ukazać zło, jakie rodzi się z nienawiści do stygmatyzowanych instytucjonalnie grup obywateli tego samego kraju, zło które owocuje pogardą dla osób chociaż trochę odmiennych od większości. Ma też być wyrazem sprzeciwu przeciwko temu złu, które - jak powiedział w słynnym swym przemówieniu Marian Turski styczniu roku 2020 - w postaci Auschwitz  nie spadło nagle z nieba. Auschwitz tuptał, dreptał małymi kroczkami, zbliżał się, aż stało się to, co stało się tutaj.

Spotkaniu patronuje Prezydent Tarnowa Roman Ciepiela.

 

 

07.11.2021
Twój komentarz:
Ankieta
Jak oceniasz pierwsze miesiące pracy nowego samorządu Tarnowa?
| | | |