Pierwszy uroczysty pochód odbył się 7 października 1886 roku. Od tego czasu co roku, w dniu inauguracji roku akademickiego, ulice Starego Miasta w Krakowie przemierza uroczysty przemarsz profesorów najstarszej polskiej uczelni. Teraz przemarsz inauguracyjny roku akademickiego na Uniwersytecie Jagiellońskim został wpisany na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Inauguracja roku akademickiego to jeden z najważniejszych dni w życiu Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W tym dniu, co roku, ulice Starego Miasta przemierza uroczysty marsz profesorów najstarszej polskiej uczelni. Trasa prowadzi od historycznej siedziby Uniwersytetu - gmachu Collegium Maius, aż do Auditorium Maximum, gdzie odbywa się uroczystość otwarcia roku akademickiego. To tradycja podkreślająca wielowiekowy związek uniwersytetu z Krakowem. Choć pierwszy uroczysty pochód tego typu odbył się 7 października 1886 roku, pewne jego elementy funkcjonowały w przestrzeni królewskiego miasta już w epoce staropolskiej. Teraz pochód zyskał oficjalne potwierdzenie swojej kulturowej rangi. Inauguracyjny przemarsz profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego został wpisany na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Rejestr tworzony jest od 2014 roku według zasad przyjętych w związku z Konwencją UNESCO. Prowadzi go Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa.
Wpisanie na listę profesorskiego pochodu, to wynik inicjatywy, podjętej w krakowskiej uczelni na przełomie 2022 i 2023 roku. Wiązała się ona z przygotowaniami regulaminu ceremoniałów uniwersyteckich. Wniosek został opracowany pod kierunkiem dyrekcji Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Centrum Promocji i Komunikacji Uniwersytetu Jagiellońskiego , w stałym kontakcie z Narodowym Instytutem Dziedzictwa. W organizowanych konsultacjach brali udział nie tylko pracownicy, władze i studenci UJ, ale także przedstawiciele społeczności lokalnej.
Uniwersytet Jagielloński jest najstarszą w Polsce uczelnią. Województwo Małopolskie współpracuje z placówką w wielu obszarach, m.in. w ramach powołanej w 2021 roku Rady Naukowej ds. Strategicznych Kierunków Rozwoju Małopolski oraz przy ważnych dla całego regionu wydarzeniach, jak ubiegłoroczne obchody Roku Kopernikańskiego w Krakowie.
