Ogólnopolski Festiwal Komedii "Talia" odbywa się w Tarnowie od 11 lat, co roku w październiku. Swoją nazwę wziął od "Talii", greckiej muzy komedii. Pierwsza edycja odbyła się w roku 1997, w październiku 2007 roku miała miejsce 11 edycja, kolejną zaplanowano na przełom września i października bieżącego roku.
Festiwal TALiA jest konfrontacją spektakli komediowych, ich różnorodnych gatunków i form. Festiwal każdego roku stara się rozszerzyć swój program, stając się tym samym wydarzeniem interdyscyplinarnym, łączącym różne gatunki sztuki. Widzowie Tarnowskiego Teatru mają okazję zobaczyć najlepsze komedie, których premiery odbyły się w ubiegłym sezonie artystycznym, zarówno wielkie nazwiska polskiego teatru, jak i debiutujących twórców z teatrów alternatywnych.
Główną częścią imprezy jest przegląd, w formule konkursu, najlepszych spektakli komediowych prezentowanych na polskich scenach. Nagrodę główną stanowi statuetka "Tarnowskiej Talii". Konkursowe jury przyznaje również nagrody indywidualne dla aktorów, reżyserów, scenografów, wedle uznania. Kwalifikacji do prezentacji w Tarnowie dokonuje komisja artystyczna festiwalu, na program konkursu składa się zwykle kilkanaście przedstawień.
W pierwszej edycji "Talii" w roku 1997 zaprezentowano następujące pozycje: "Krewniaki" Bałuckiego, wystawiane przez Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi, "Ich czworo" Zapolskiej w wykonaniu zespołu Teatru w Opolu, "Ożenek" Gogola z Teatru im. Wilama Horzycy w Toruniu, Fredrowskie "Dożywocie" Teatru Polskiego w Warszawie, "Tango" Mrożka przygotowane przez Teatr Polski w Szczecinie i "Próby" Schaefera z Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.
W gronie laureat? "Tarnowskiej Talii" znajdowali się w ciągu11 lat m.in.: Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu (1997 - pierwsza edycja), Stary Teatr w Krakowie (1998 - druga edycja), Teatr Witkacego w Zakopanem (2002 - szósta edycja), Teatr "Montownia" z Warszawy (2003 - siódma edycja), Teatr im. A. Mickiewicza w Częstochowie (2004 - ósma edycja), Teatr Groteska w Krakowie (2005 - dziewiąta edycja).
Ideą festiwalu było zawsze prezentowanie humoru w rżnych dziedzinach twórczości. Stąd konkursowi teatralnemu towarzyszyły liczne imprezy w całym mieście - m.in. wystawy fotografii i rysunków satyrycznych, pokazy komedii filmowych, sesje naukowe: "Komizm i humor w kulturze" oraz "Humor w kulturze - Kultura humoru", cykle koncertów "Żartobliwa Polihymnia", prezentacje kabaretowe, a także warsztaty teatralne dla młodzieży, spotkania z twórcami, odbyło się również kilka edycji otwartego konkursu komediopisarskiego.
Od kilku lat podczas festiwalu wydawana jest gazeta codzienna za darmo kolportowana wśród widzów, na jej treść składają się recenzje spektakli, festiwalowe anegdoty, zapowiedzi imprez towarzyszących, prezentacje sponsorów festiwalu, członków jury oraz uczestników.
W roku 2007 festiwalowe jury w składzie: Anna Retmaniak (dziennikarka Polskiego Radia), Joanna Targoń (krytyk teatralny "Gazety Wyborczej"), Łukasz Drewniak (krytyk teatralny "Przekroju"), aktorzy Andrzej Zaorski i Tadeusz Kwinta oraz Wojciech Markiewicz przyznało następujące nagrody: Grand Prix w postaci Statuetki Talii '2007 nie zostało przyznane, jury postanowiło przyznać trzy równorzędne główne nagrody dla przedstawień reprezentujących różne gatunki komizmu. Otrzymały je: Teatr im. Szaniawskiego w Wałbrzychu za spektakl "Był sobie Polak, Polak, Polak i diabeł" Pawła Demirskiego w reżyserii Moniki Strzępki - za groteskowe i dotkliwie prawdziwe odbicie naszej rzeczywistości, Teatr Nowy w Krakowie za spektakl "Pan Jasiek" Martina McDonagha w reżyserii Bogdana Hussakowskiego za brawurowe wykonanie czarnej komedii oraz Teatr im. Kruczkowskiego w Zielonej G?ze za "Zabijanie Gomułki" wg Jerzego Pilcha w reżyserii Jacka Głomba - za interesujący przekład prozy na formę sceniczną.
Wyrżnienia aktorskie otrzymali: Paula Kwietniewska za rolę Pani Gerdy w "Alibi" Łukasza Wylężałka w reżyserii autora z Teatru im. Mickiewicza w Częstochowie, Monika Pikuła za rolę Zosi Dziewczyny w przedstawieniu "Wagon" wg Marka Nowakowskiego w reżyserii Krzysztofa Zalewskiego z Teatru Współczesnego w Warszawie, Krystyna Janda - za znakomite wyreżyserowanie siebie i publiczności w przedstawieniu "Skok z wysokości" Leslie Ayvazian z Teatru Polonia w Warszawie, Jerzy Trela - za dwie role w dwóch przedstawieniach "Drugi upadek albo Godot akt III" Sylviane Dupuis w reżyserii Jacka Jabrzyka teatru PWST w Krakowie i "Szczęśliwe dni" Samuela Becketta w reżyserii Piotra Cieplaka Teatru Polonia w Warszawie, Jerzy Bończak - za cztery i pół roli w jednym przedstawieniu "Jeszcze jeden do puli" Raya Cooneya i Tony'ego Hiltona w reżyserii własnej z Teatru Komedia w Warszawie.
Anna Retmaniak o "Talii": TALIA to wspaniały klimat, stwarzany przez wspaniałych ludzi: począwszy od dyrekcji tarnowskiej sceny, a skończywszy na paniach bileterkach i panu z teatralnego bufetu. Do tego znakomita publiczność, zwłaszcza młodzież..Biorą czynny udział w festiwalu głosują. Gdy przyjeżdżam na tarnowski festiwal czuję się jakbym przyjechała do najbliższej rodziny.
TALIA to również możliwość poznania w jednym miejscu i w stosunkowo krótkim czasie, tego, co najciekawsze w polskich teatrach. Bo nawet największy teatroman nie dałby rady objechać wszystkich miast i obejrzeć wszystkich spektakli, które prezentowane są w Tarnowie. Pojawiają się znakomite zespoły, świetnie przedstawienia, i to na dodatek takie, które trafiają do każdego z nas. Bo teatr komedii to kategoria umowna, nie wszyscy i na wszystkich spektaklach muszą rechotać. Na TALII mamy komedie wybrane, starannie wyselekcjonowane i dlatego często na widowni zastanawiamy się: z czego się śmiejemy? Czy z sytuacji na scenie, naszych sąsiadów, a może sami z siebie?
TALIA to również możliwość spotkania wspaniałych artystów, nie tylko na scenie, ale także zasiadających wspólnie ze mną w jury.
Cytat za: program X Festiwalu Komedii "Talia". Tarnów 2006.
