Warto pomyśleć o skórze twarzy, zwłaszcza wysuszonej, skórze palaczy lub źle odżywionej po przebyciu schorzeń ogólnoustrojowych.
Szczególną uwagę należałoby zwrócić na naczynia krwionośne, bowiem ich obecność na skórze twarzy i rozszerzenie są częstym defektem kosmetycznym. I to właśnie rozszerzenie naczyń krwionośnych nazywane jest teleangiektazją. Schorzenie to może być uwarunkowane genetycznie i towarzyszy tzw. chorobie Rendu Oslera. Znacznie częściej powstaje jednak pod wpływem czynników zewnątrzpochodnych, środowiskowych, schorzeń ogólnoustrojowych i schorzeń skóry.
Czynniki zewnątrzpochodne
Czynnikami zewnątrzpochodnymi, które powodują rozszerzenie naczyń są prace w gorących pomieszczeniach, a także stała ekspozycja na światło słoneczne, wiatr, zmieniające się warunki atmosferyczne, wysoka lub niska temperatura. Teleangiektazje bywają też spowodowane stosowaniem leków, np. leków rozszerzających naczynia czy leków powodujących obniżenie poziomu cholesterolu. Również długotrwałe stosowanie pochodnych sterydowych pod postaciami maści lub kremów jest odpowiedzialne za rozszerzenie naczyniowe.
Schorzenia ogólnoustrojowe
Do schorzeń ogólnoustrojowych powodujących powstawanie zmian naczyniowych zalicza się choroby wątroby i nadciśnienie tętnicze. W schorzeniach wątroby występują naczyniaki pajęczakowate. Zajmują skórę twarzy, szyję, górne części klatki piersiowej. W ich powstawaniu odgrywa rolę hypoestrogenizm i zastój krwi, towarzyszą marskości wątroby. Skaza krwotoczna współistnieje z ciężkimi postaciami marskości wątroby i przejawia się licznymi wybroczynami w skórze i błonach śluzowych. Jej występowanie spowodowane jest zmniejszoną syntezą czynników krzepnięcia.
Schorzenia skóry
Ze schorzeń skóry trądzik różowaty - rosacea jest najczęstszą chorobą, w której występują zaburzenia naczynioruchowe powodujące rozszerzenie naczyń krwionośnych w obrębie skóry twarzy, obok wykwitów grudkowo-krostkowych.
U osób po 20. roku życia, a czasem u nastolatków pochodzących z rodzin, w których występuje rosacea powstawać może stan, który określamy jako prerosacea i który charakteryzuje się zaczerwienieniem skóry twarzy powodującym stopniowo rozszerzanie naczyniowe. Zmiany te występują zwykle pod wpływem działania ultrafioletu, różnic temperatury, klimatyzacji, długotrwałej pracy przy monitorach, nieodpowiedniej diety czasem kosmetyków drażniących.
W tworzeniu trądziku różowatego i teleangiektazji mogą też odgrywać rolę czynniki alergiczne: pyłki drzew, chwastów, pierze, roztocze kurzu domowego. Częste nasilenia zmian chorobowych obserwuje się po spożyciu alkoholu, gorących, przyprawionych potraw, kawy, herbaty, czekolady, orzechów, niektórych serów. Mechanizm działania tych czynników związany jest prawdopodobnie z ich wpływem na naczynia krwionośne.
Do innych schorzeń skóry, w których występuje rozszerzenie naczyń krwionośnych należy sclerodermia, liszaj rumieniowaty.
Jak poznać?
Rozpoznanie teleangiektazji nie nastręcza trudności, gdyż są one widoczne gołym okiem. Wywiad, badanie pacjenta czy badania dodatkowe umożliwiają stwierdzenie przyczyny teleangiektazji.
Co stosować?
W przypadku stwierdzenia teleangiektazji zaleca się stosowanie kosmetyków przeznaczonych dla skóry wrażliwej z problemami naczyniowymi. W skład tych kosmetyków wchodzą preparaty stworzone na bazie wyciągów z miłorząbia japońskiego, kasztanowca, arniki górskiej, fiołka trójbarwnego, korę wzmacniają ścianki naczyń i zmniejszają skłonność do obrzęku i rumienia. Można też stosować kremy zawierające naturalny czynnik nawilżający, witaminy C, E, k, d pantenol, kwas hialuronowy, olej avocado, olej z wiesiołka i fluwonoidy. Należy unikać kosmetyków zawierających alkohol mentol, lanolinę i olejki roślinne, które często powodują podrażnienie skóry. Stosować należy preparaty hipoalergiczne, bezalkoholowe toniki i wody termalne.
Delikatne preparaty do makijażu chroniące przed promieniowaniem UV i działaniem zimna w razie potrzeby kamuflują rozszerzone naczynia i ogniska rumieniowe (korektory z zielonym pigmentem).
Jednym ze sposobów łagodzenia podrażnień skóry są zabiegi fizykoterapeutyczne - galwanizacja jontoforaza i stosowane rzadko naświetlania lampą Solux z niebieskim filtrem.
Warto też przed nadejściem zimy, w przypadkach teleangiektazji i skóry suchej, poddać się kompleksowym zabiegom kosmetycznym. Zabiegom oczyszczania z faząwitaminową, balansująco-relaksujacą, regenerującą i dotleniającą np. z koenzymem Q10. Niektórzy autorzy zalecają delikatny masaż twarzy, który ułatwi drenaż naczyń limfatycznych i zmniejsza obrzęk twarzy.
Leczenie laserem
W leczeniu teleangiektazji w ostatnich latach zalecane jest leczenie laserem i selektywną fototermolizą, tj. niszczeniem struktur docelowych. Są to laser barwnikowy, miedziowy, kryptonowy lub też urządzenia wytwarzające tzw. intensywne źródło światła, które nie jest typowym laserem.
Przed okresem zimy wskazane jest też doustne stosowanie preparatów, które pomagają zachować młodzieńczy wygląd skóry. Zawierają one izoflawony, które poprawiają strukturę skóry. Można w nich również znaleźć białą herbatę zawierającą półfenole odpowiedzialne za elastyczność skóry, a także shittake - japońskie grzyby jadalne - bogaty w pierwiastki śladowe oraz witaminy E, B2, B6, cynk, aminokwas, cysteinę i biotynę.
Doktor nauk medycznych Anna Szczeklik-Franek, specjalista dermatologii i wenerologii
