Dolegliwość jest powszechna, cierpi na nią niemal połowa ludzi na całym świecie. Stanowi też niezwykle uciążliwy problem. Nadwrażliwość zębów nie jest efektem starzenia się organizmu, chociaż u nastolatków zdarza się dość rzadko. Nasila się pomiędzy 25. a 30. rokiem życia i obejmuje zazwyczaj jeden lub dwa zęby. Częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Specjaliści tłumaczą to częstym stosowaniem przez panie past ścierających i preparatów wybielających, które osłabiają szkliwo i zębinę, czyli powodują ich demineralizację.
Ostry ból wywołują kwaśne i słodkie pokarmy, lub zimne powietrze docierające do kanalików zębinowych znajdujących się na powierzchni zębiny. Jeśli zęby są zdrowe i mają niezniszczoną powierzchnię, ujścia kanalików są przykryte szkliwem i osłonięte dziąsłami, tworząc naturalną zaporę dla czynników wywołujących ból. Gdy ulegnie ona uszkodzeniu, kanaliki się odsłaniają. Najczęściej zdarza się to zębom przylegającym do policzków, gdyż są najmocniej szorowane podczas mycia.
|
Do nadwrażliwości zębów mogą się przyczynić: - choroby dziąseł (np. zanik dziąseł), w następstwie których odsłaniają się szyjki zębów - obgryzamy paznokcie, gryziemy końcówki ołówków, długopisów oraz np. nitkę do szycia |
Jak radzić sobie w domu
Aby na zębach nie odkładał się osad, ważne jest ich mycie lub przynajmniej płukanie po każdym posiłku. Można też oczyszczać je z resztek jedzenia za pomocą bezcukrowej gumy do żucia oraz nici dentystycznej. Bezpośrednio po zjedzeniu owoców cytrusowych, czy np. wypiciu coca-coli, nie należy myć zębów, bo kwas pozbawił je ochronnej warstewki uszczelniającej szkliwo. Najpierw trzeba wypłukać usta wodą lub płukanką z fluorem.
Do mycia najlepiej używać szczoteczki z miękkim włosiem, która delikatnie usuwa osad z zębów i dziąseł. Dobrze, gdy ma ona profilowaną i elastyczną rączkę, aby zminimalizować nacisk. Szczoteczki nie dociskajmy zbyt mocno! Jeżeli już po dwóch tygodniach używania włosie jest odkształcone, to znaczy, że nacisk jest za duży. Lepsza dla nas będzie wtedy szczoteczka elektryczna, która dokładnie czyści i nie trzeba dociskać jej do zębów.
Ważna jest technika szczotkowania: unikajmy ruchów poziomych na rzecz ruchów wymiatających od strony dziąseł poprzez koronę zęba aż do powierzchni zgryzowej. Często wystarczy odpowiednia pasta. Powinna zawierać np. azotan potasu, fluorek cynawy, substancje dobrze uszczelniające kanaliki. Do najbardziej znanych na naszym rynku należą pasta Sensodyne oraz Elmex sensitive.
W zachowaniu właściwej higieny jamy ustnej pomagają płukanki do zębów wrażliwych. Zawierają środki zmniejszające wrażliwość zakończeń nerwowych znajdujących się w kanalikach zębinowych. Stosuje się je po szczotkowaniu i nitkowaniu zębów. Niektórych preparatów można używać przed myciem zębów, bo zmiękczają osad i kamień. Trzeba jednak pamiętać, że ten dodatkowy zabieg higieniczny nie zastąpi starannego mycia.
W gabinecie
Czasami nawet najstaranniejsza higiena jamy ustnej nie uwolni nas od problemów z nadwrażliwymi zębami. Wtedy trzeba szukać pomocy u lekarza. Dotychczas nie opracowano metody likwidującej nadwrażliwość zębów na zawsze. Lecznicze zabiegi należy powtarzać. Pacjentom proponuje się najczęściej pokrywanie zębów fluorem i stymulację mineralizacji. Tworzy on na odsłoniętej zębinie warstwę ochronną. Metoda jest bezbolesna, szybko przynosi ulgę. Zabieg należy powtarzać średnio co 6 miesięcy. Z kolei stymulacja mineralizacji, to zabieg zamykający odsłonięte kanaliki zębinowe polegający na pokryciu zębów specjalnym materiałem wypełniającym.
Często nadwrażliwość zębów jest konsekwencją rozległego zaniku struktur przyzębia, gdy mamy do czynienia z obnażeniem dużej powierzchni korzeni zębów. Postępowanie jest wtedy skomplikowane i długotrwałe, polega na chirurgicznym zabiegu przeszczepienia dziąsła. Nie robi się tego u palaczy, którzy zwykle mają zaburzoną odporność i cierpią na zanik dziąseł, ani u nadużywających alkoholu.
Nadwrażliwość chwilowa
U osób nieodpornych na ból, po zabiegach dentystycznych, jak usuwanie kamienia nazębnego (tzw. skaling) leczenie i wypełnianie głębokich ubytków, szlifowanie pod korony lub mosty protetyczne, pojawia się okresowa (trwająca około tygodnia) nadwrażliwość pojedynczego zęba. Jeżeli nie minie ona po kilku dniach, prawdopodobnie przyczyna bólu leży głębiej i chory ząb trzeba będzie leczyć kanałowo.
(KM/JL)
|
Ból sprawiają: - wdychanie zimnego powietrza Ból towarzyszący nadwrażliwości zębów może być spowodowany przez: - dotyk - past do zębów o dużej ścieralności, np. wybielających, czy usuwających kamień |
