Muzeum Okręgowe w Tarnowie zaprasza na trwające dwa dni warsztaty płatnerskie, które odbędą się 12-13 października w Muzeum Etnograficznym przy ulicy Krakowskiej 10. Uczestnictwo w warsztatach jest bezpłatne. Zapisy prowadzone są w Muzeum Etnograficznym w Tarnowie.
Na warsztaty płatnerskie zaprasza 12 i 13 października Muzeum Okręgowe w Tarnowie. W ramach warsztatów uczestnicy będą mogli zapoznać się z tajnikami pracy płatnerza z epoki późnego średniowiecza.
W celu maksymalnego przybliżenia realiów epoki, warsztaty odbywać się będą bez wykorzystania energii elektrycznej. Zarówno ubiór płatnerza jak i wykorzystane przez niego narzędzia wzorowane będą na znaleziskach archeologicznych i źródłach ikonograficznych z epoki. Ponadto uczestnicy warsztatów będą mieli możliwość samodzielnego wykonania podstawowych czynności kowalskich.
Zajęcia trwać będą 90 minut w godzinach od 8.00 do 16.00. Maksymalna liczba osób w grupie to 25. W warsztatach uczestniczyć mogą uczniowie szkół średnich i gimnazjów, a także studenci i osoby dorosłe.
Uczestnictwo w warsztatach jest bezpłatne. Zapisy prowadzone są w Muzeum Etnograficznym w Tarnowie, gdzie odbywać się będą zajęcia. Warsztaty organizowane są w ramach projektu „Jesień średniowiecza - wiosna renesansu - cykl wydarzeń kulturalno – naukowych”. Nasza redakcja jest jednym z patronów medialnych projektu.
Płatnerstwo to rzemiosło, którego przedstawiciele zajmowali się produkcją oraz naprawą uszkodzonych elementów uzbrojenia ochronnego. Pierwotnie stanowiło ono część składową kowalstwa, z którego wyodrębniło się około XIV wieku. W odróżnieniu od pancerników zajmujących się produkcją miękkich elementów uzbrojenia ochronnego czyli np. kolczug, płatnerze trudnili się wyrobem zbroi płytowych, lub ich poszczególnych części składowych, kirysów (napierśnik i naplecznik), hełmów, naręczaków, nogawic (bigwantów) itp.
Najstarsze wzmianki dotyczące płatnerzy wskazują na ich działalność we Wrocławiu (1307 rok), Lwowie (1359), Krakowie (1375), czy Gdańsku (1387). Rzemiosło to, choć niezwykle cenione, przez cały niemal okres swego funkcjonowania nie wytworzyło własnego cechu i wchodziło w skład cechów metalowo-zbrojeniowych lub metalowych (np. cechu kowalskiego). Warsztaty płatnerskie ulokowane w większych ośrodkach miejskich na terenie całego kraju, współpracowały zazwyczaj z warsztatami kowali, mieczników, nożowników i przede wszystkim szlifierzy. Praca płatnerza wymuszała bowiem swego rodzaju koegzystencje przedstawicieli wielu różnych rzemiosł. Wykonywał on elementy płytowe z blach stalowych, wcześniej przygotowywanych przez kuźnice, wykonane z kolei zbroje często trafiały do szlifierzy, którzy wygładzali powierzchnie wykutych uprzednio zbroi.
Od XVI wieku wyrobem zbroi zajmowały się także manufaktury, czy silnie rozbudowane zakłady produkcji płatnerskiej, posiadające duże możliwości techniczne i skupiające często rzemieślników różnej specjalizacji. Popyt na wyroby płatnerskie był jednak tak duży że konstytucje sejmowe z początku XVII wieku nakazywały sprowadzanie do kraju płatnerzy zagranicznych. Wraz z ewolucją techniki wojennej, a przede wszystkim upowszechnieniem się broni palnej, pełne zbroje płytowe zaczęły wychodzić z użycia. Produkujący je płatnerze zmuszeni zostali do zmiany charakteru prowadzonej działalności by zniknąć zupełnie z gospodarczej mapy Polski z końcem XVIII wieku.
Obecnie w związku z żywym zainteresowaniem szeroko rozumianą kulturą rycerską, którego przejawem są coraz liczniej powstające bractwa rycerskie i stowarzyszenia odtwórstwa historycznego, płatnerstwo przeżywa obecnie swego rodzaju renesans, choć na zupełnie innych już zasadach.
