W dniach 26-28 czerwca w Zakopanem miało miejsce Międzynarodowe Forum Ekologiczne ENERGETYKA i ŚRODOWISKO. Podczas zdarzenia został zorganizowany panel dyskusyjny w temacie POJEZIERZE TARNOWSKIE. Wzięli w nim udział: Adam Kwaśniak - Radny Sejmiku Województwa Małopolskiego; Janusz Kwaśniak - Wójt Gminy Borzęcin; Anna Ostręga - koordynator projektu, WGiG AGH w Krakowie; Anna Szewczyk-Świątek i Wojciech Świątek z biura architektonicznego 55Architekci s.c., autorzy rozwiązań programowo-przestrzennych i architektonicznych projektu. Moderatorem dyskusji był Przemysław Gondera.
Podczas forum wręczono, przyznany przez Narodową Radę Ekologiczną Wydziałowi Górnictwa i Geoinżynierii AGH w Krakowie, tytuł Firma Przyjazna Środowisku za „Stworzenie kompleksowego i wzorcowego projektu zagospodarowania wyrobisk pokopalnianych w zgodzie ze środowiskiem i zrównoważonym rozwojem”. Narodowy Konkurs Ekologiczny „Przyjaźni Środowisku” organizowany jest pod Patronatem Honorowym Prezydenta RP, a głównym organizatorem jest Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych.
To prestiżowe wyróżnienie dotyczy projektu POJEZIERZE TARNOWSKIE realizowanego od prawie trzech lat przez samorządy gminne i przedsiębiorców subregionu tarnowskiego we współpracy z Wydziałem Górnictwa i Geoinżynierii AGH w Krakowie i biurem 55Architekci. Ideą projektu jest spójna rewitalizacja zespołu pogórniczych wyrobisk poprzez zintegrowanie ich z przyrodą i kulturą oraz nadanie funkcji użytkowych. Spójność rozumiana jest jako projektowanie dopełniających się funkcji i ich powiązanie przestrzenne w sieć atrakcji oraz identyfikacja miejsc z marką. Celem projektu jest rozwój przemysłów czasu wolnego oraz wykorzystanie potencjału ekologicznego pogórniczych zbiorników dla łagodzenia i adaptacji do zmian klimatu. O innowacyjności przedsięwzięcia przesądza skala i spójność oraz sposób kreowania unikatowych atrakcji.
Co tytuł „Firma Przyjazna Środowisku” znaczy dla Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii?
Prof. dr hab. inż. Marek Cała, Dziekan Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii: To bardzo ważne wyróżnienie dla Wydziału. Jest docenieniem naszych wysiłków na rzecz dbania o środowisko i dążenia do zmiany wizerunku górnictwa, jako działalności wyłącznie degradującej. Idące w parze z doskonaleniem technologii eksploatacji i przeróbki kopalin działania rewitalizacyjne sprawiają, że górnictwo jest coraz bardziej przyjazne środowisku – a obie grupy działań leżą w zakresie prac naukowo-badawczych Wydziału. Bez żadnej przesady, niejednokrotnie możemy stwierdzić, że górnictwo poprawia krajobraz i stwarza warunki dla rozwoju turystyki. Przykład Pojezierza Tarnowskiego jest tego najlepszym dowodem. Cieszę się, że wspólnie z biurem 55Architekci, samorządami i przedsiębiorcami możemy działać na rzecz wykorzystania potencjału zawodnionych żwirowni dla rekreacji i turystyki, również poznawczej – bazującej na walorach przyrody. Zdobyte doświadczenia są cenne w pracy dydaktycznej.
Czym projekt Pojezierze Tarnowskie zasłużył na takie wyróżnienie?
dr hab. inż. Anna Ostręga, prof. nadzw. – Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, koordynator projektu: Już samo nadanie wartości użytkowych lub przyrodniczych terenom pogórniczym jest działaniem proekologicznym. W projektowaniu nowych funkcji dla żwirowni dbamy o to, aby infrastruktura rekreacyjno-turystyczna skanalizowana była na stosunkowo niewielkim obszarze, już wcześniej przekształconym, co oszczędza tereny zielone. Znakomitą część pozostawiamy dla przyrody. Wykorzystujemy siły naturalnej dynamiki przyrody pozwalając na wkroczenie gatunków najbardziej adekwatnych dla danego miejsca. Współpracujący z Wydziałem Koledzy z biura 55Architekci zaproponowali SZLAK SUKCESJI PRZYRODNICZEJ, w który włączane mogą być kolejne ekosystemy wodne. Nie tylko rekreacyjno-turystycznymi atrakcjami, ale i dzikością przyrody chcemy przyciągać turystów na Pojezierze Tarnowskie. Kompleksowe podejście do rewitalizacji żwirowni w subregionie, pozwalana zrównoważenie interesów przyrody i człowieka.
Projekt „Pojezierze Tarnowskie”, który we współpracy z samorządami przygotował Wydział Górnictwa i Geoinżynierii AGH w Krakowie otrzymał prestiżowe, ogólnopolskie wyróżnienie. Jakie to ma znaczenie dla gmin uczestniczących w projekcie?
Janusz Kwaśniak, Wójt Gminy Borzęcin: Przyznanie tego tytułu dla Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii jest dla nas nie tylko powodem do satysfakcji, ale przede wszystkim czynnikiem wzmacniającym motywację do dalszej pracy. Determinuje nas do realizacji przyjętych założeń w zakresie rozwoju turystyki opartej na potencjale środowiska naturalnego i powstałych po eksploatacji kruszywa akwenach, a także eksponowania dziedzictwa kulturowego „Małych Ojczyzn Pojezierza”. Zdajemy sobie doskonale sprawę, że brak inwestycji w infrastrukturę rekreacyjną nie jest ochroną przyrody. Natomiast wydzielenie stref dla rekreacji aktywnej i stref cichych dla kontemplowania przyrody taką ochronę zapewnia.
Jesteśmy dumni, że możemy współpracować w tym zakresie z Wydziałem Górnictwa i Geoinżynierii AGH w Krakowie, gdyż dzięki tej współpracy uzyskaliśmy nie tylko merytoryczne i naukowe wsparcie, ale komplementarny projekt, który na zasadzie synergii eksponuje walory „Pojezierza”, a dzięki zróżnicowaniu funkcji zbiorników w poszczególnych gminach tworzy niezwykle atrakcyjną ofertę turystyczną.
Fot. Piotr Muszyński - Paneliści z moderatorem i doktorantką AGH
