Teleangiektazje częściej dotykają kobiet niż mężczyzn i stanowią defekt kosmetyczny spędzający sen z powiek. Rozpoznanie ich nie nastręcza trudności, a leczenie można wspomagać samemu. Choć choroba jest kłopotliwa, można skutecznie z nią walczyć.
Teleangiektazje to defekt estetyczny, który znacznie częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Poszerzone, drobne naczynka krwionośne zwane pajączkami, o średnicy od 0,1 mm do 0,4 mm, które znajdują się pod skórą na głębokości ok. 0,4 mm, uwidaczniają się na skórze i przyjmują sinoniebieskie lub czerwone zabarwienie. Pajączki pojawiają się zarówno na twarzy, jak i na nogach, najpierw pojedynczo, a z czasem tworząc całe skupiska. W końcu „pajęcza sieć” opanowuje całą twarz, powodując ogromny dyskomfort i stres. Schorzenie może być uwarunkowane genetycznie i towarzyszy tzw. chorobie Rendu Oslera. Znacznie częściej powstaje jednak pod wpływem czynników zewnątrzpochodnych, środowiskowych, schorzeń ogólnoustrojowych i schorzeń skóry.
Czynniki zewnątrzpochodne
Czynnikami zewnątrzpochodnymi, które powodują rozszerzenie naczyń, są prace w gorących pomieszczeniach, a także stała ekspozycja na światło słoneczne, wiatr, zmieniające się warunki atmosferyczne, wysoką lub niską temperaturę. Teleangiektazje bywają też spowodowane stosowaniem leków, np. leków rozszerzających naczynia czy leków powodujących obniżenie poziomu cholesterolu. Również długotrwałe stosowanie pochodnych sterydowych pod postaciami maści lub kremów, jest odpowiedzialne za rozszerzenie naczyniowe.
W tworzeniu teleangiektazji mogą też odgrywać rolę czynniki alergiczne: pyłki drzew, chwastów, pierze, roztocze kurzu domowego. Częste nasilenia zmian chorobowych obserwuje się po spożyciu alkoholu, gorących, przyprawionych potraw, kawy, herbaty, czekolady, orzechów, niektórych serów. Mechanizm działania tych czynników związany jest prawdopodobnie z ich wpływem na naczynia krwionośne.
Schorzenia ogólnoustrojowe
Do schorzeń ogólnoustrojowych powodujących powstawanie zmian naczyniowych, zalicza się choroby wątroby i nadciśnienie tętnicze. W schorzeniach wątroby występują naczyniaki pajęczakowate. Zajmują skórę twarzy, szyję, górne części klatki piersiowej. W ich powstawaniu odgrywa rolę hypoestrogenizm i zastój krwi, towarzyszą też marskości wątroby. Skaza krwotoczna współistnieje z ciężkimi postaciami marskości wątroby i przejawia się licznymi wybroczynami w skórze i błonach śluzowych. Jej występowanie spowodowane jest zmniejszoną syntezą czynników krzepnięcia.
Schorzenia skóry
Ze schorzeń skóry trądzik różowaty – rosacea, jest najczęstszą chorobą, w której występują zaburzenia naczynioruchowe powodujące rozszerzenie naczyń krwionośnych w obrębie skóry twarzy, obok wykwitów grudkowo-krostkowych. U osób po 20. roku życia, a czasem już u nastolatków pochodzących z rodzin, w których występuje rosacea, powstawać może stan określany jako prerosacea, który charakteryzuje się zaczerwienieniem skóry twarzy powodującym stopniowo rozszerzanie naczyniowe. Zmiany te występują zwykle pod wpływem działania ultrafioletu, różnic temperatury, klimatyzacji, długotrwałej pracy przy monitorach, nieodpowiedniej diety czy drażniących kosmetyków.
Do innych schorzeń skóry, w których występuje rozszerzenie naczyń krwionośnych, należy sclerodermia czyli twardzina układowa i liszaj rumieniowaty.
Jak rozpoznać teleangiektazje?
Rozpoznanie teleangiektazji nie nastręcza trudności, gdyż są one widoczne gołym okiem. Wywiad, badanie pacjenta czy badania dodatkowe, umożliwiają stwierdzenie jej przyczyny.
Co stosować?
W przypadku stwierdzenia teleangiektazji, zaleca się stosowanie kosmetyków przeznaczonych dla skóry wrażliwej z problemami naczyniowymi. W skład tych kosmetyków wchodzą preparaty stworzone na bazie wyciągów z miłorząbia japońskiego, kasztanowca, arniki górskiej, fiołka trójbarwnego, korę wzmacniają ścianki naczyń i zmniejszają skłonność do obrzęku i rumienia. Można też stosować kremy zawierające naturalny czynnik nawilżający, witaminy C, E, K, D - pantenol, kwas hialuronowy, olej avocado, olej z wiesiołka i fluwonoidy. Należy unikać kosmetyków zawierających alkohol mentol, lanolinę i olejki roślinne, które często powodują podrażnienie skóry. Stosować należy preparaty hipoalergiczne, bezalkoholowe toniki i wody termalne.
Rozszerzone naczynia i ogniska rumieniowe zakamuflować można delikatnymi preparatami do makijażu, chroniącymi przed promieniowaniem UV i działaniem zimna.
Jednym ze sposobów łagodzenia podrażnień skóry są zabiegi fizykoterapeutyczne - galwanizacja jontoforaza i stosowane rzadko naświetlania lampą Solux z niebieskim filtrem.
W przypadkach teleangiektazji i skóry suchej, przed nadejściem zimy warto poddać się kompleksowym zabiegom oczyszczania skóry z fazą witaminową, balansująco-relaksujacą, regenerującą i dotleniającą np. z koenzymem Q10. Zalecany jest też delikatny masaż twarzy, który ułatwi drenaż naczyń limfatycznych i zmniejszy obrzęk twarzy.
Leczenie
W leczeniu teleangiektazji zalecane jest leczenie laserem i selektywną fototermolizą, tj. niszczeniem struktur docelowych. Są to laser barwnikowy, miedziowy, kryptonowy lub też urządzenia wytwarzające tzw. intensywne źródło światła, które nie jest typowym laserem.
Przed okresem zimy wskazane jest doustne stosowanie preparatów, które pomagają zachować młodzieńczy wygląd skóry. Zawierają one izoflawony, które poprawiają strukturę skóry. Można w nich również znaleźć białą herbatę zawierającą półfenole odpowiedzialne za elastyczność skóry, a także shittake - japońskie grzyby jadalne - bogate w pierwiastki śladowe oraz witaminy E, B2, B6, cynk, aminokwas, cysteinę i biotynę.
Często stosowaną metodą walki z teleangiektazjami są iniekcje wykonywane w każdym naczynku. Polega to na podawaniu substancji, która działa na nabłonek i zamyka światło przewodu poprzez jego okluzję i zwłóknienie. Do środka żyły wprowadza się detergenty lub środki osmotyczne bądź drażniące.
Skuteczną odmianą zabiegu jest skleroterapia piankowa z podaniem spienionego wypełnienia, które potrafi dłużej oddziaływać na śródbłonek i bezpowrotnie wyłączyć naczynie z obiegu. Obie metody usuwania teleangiektazji są bardzo efektywne i w pełni bezpieczne dla pacjenta.
Jak sobie pomóc
Zastosowane leczenie i zabiegi, zmierzające do likwidacji teleangiektazji można wspomóc samemu poprzez:
- uprawianie sportu w rekreacyjnym wydaniu (jogging, nordic walking, tenis, rower) lub częste spacery,
- stosowanie zdrowej diety i utrzymywanie wagi ciała w normie,
- ostrożne łączenie intensywnego wysiłku z gorącą kąpielą,
- ochronę przed promieniowaniem ultrafioletowym,
- noszenie luźniejszych ubrań i wygodnych butów
- częste zmiany pozycji ciała (np. unikanie długotrwałego siedzenia),
- odpoczywanie z wyżej uniesionymi nogami.
