Rak płuca od dawna jest jedną z głównych przyczyn zgonów z powodu nowotworów. Każdego roku w Polsce diagnozowanych jest około 22 tysiące nowych przypadków, a choroba odpowiada za jedną trzecią wszystkich zgonów nowotworowych wśród mężczyzn i coraz częściej dotyka także kobiet. Liczba zgonów spowodowanych rakiem płuca przekroczyła już te, spowodowane rakiem piersi.
Na wczesnym etapie choroba zwykle nie daje żadnych objawów, a symptomy, które pojawiają się z czasem, takie jak długotrwały kaszel, mogą być łatwo zlekceważone. Podstawowym badaniem przy podejrzeniu raka płuca, jest rentgen klatki piersiowej. – Rak płuca rozwija się często bardzo podstępnie, przez długi czas nie wywołując objawów. Pierwsze sygnały pojawiają się zwykle, gdy choroba jest już zaawansowana, a przerzuty dotykają innych narządów. Wczesne wykrycie nowotworu znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie – wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Dariusz M. Kowalski, onkolog kliniczny, Sekretarz Generalny Polskiej Grupy Raka Płuca oraz kierownik Oddziału Zachowawczego Kliniki Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej Narodowego Instytutu Onkologii – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie. – Wyróżnia się dwa główne typy raka płuca: niedrobnokomórkowy (NDRP) i drobnokomórkowy (DRP). Rokowania zależą od rodzaju nowotworu, obecności mutacji molekularnych oraz stopnia zaawansowania choroby – dodaje.
W Polsce dostępny jest Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca, który obejmuje niskodawkową tomografię komputerową (NDTK). Jest on dedykowany osobom starszym, powyżej 50. roku życia, które przez wiele lat paliły papierosy, ale także osobom, u których zachorowania na raka płuca występowały w rodzinie lub osobom z chorobami towarzyszącymi, szczególnie z POChP.
W ostatnich latach doszło do prawdziwej rewolucji w kontekście diagnostyki i leczenia raka płuca. Do niedawna, aby zakwalifikować pacjenta do leczenia, wykonywano badania histopatologiczne. Obecnie stosowane są bardziej zaawansowane badania molekularne, które umożliwiają wykrycie konkretnych, prowadzących do rozwoju nowotworu zmian genetycznych, Metodą, która umożliwia wykrycie zmian molekularnych w przypadku niedrobnokomórkowego raka płuca w jednym badaniu, jest technologia NGS (sekwencjonowanie następnej generacji). Niezbędne do ustalenia ścieżki leczenia jest także oznaczenie ekspresji białka PD-L1.
Główną przyczyną zachorowań na raka płuca, odpowiadającą za 85-90 proc. przypadków, jest palenie papierosów. Jednak warto pamiętać, że osoby niepalące także są narażone na rozwój choroby, m.in. z powodu zanieczyszczenia powietrza czy czynników genetycznych. Dlatego podstawą jest korzystanie z dostępnych, bezpłatnych badań przesiewowych. W przypadku niepokojących objawów należy zgłosić się jak najszybciej do lekarza. Na wizytę do onkologa można zapisać się bez skierowania, a RTG płuc i tomografię komputerową klatki piersiowej może zlecić lekarz POZ.
