Na terenie regionu tarnowskiego znajdują się masowe groby Romów z okresu II wojny światowej. O tych miejscach zagłady przypomina "Tabor Pamięci Romów". Uczestnicy w ciągu kilku dni wędrówki odwiedzają groby, w których spoczywają Romowie zamordowani przez Niemców. Tabor ma również znaczenie symboliczne w czasach zakazu wędrówek cygańskich wozów. Pierwszy "Tabor Pamięci" wyruszył z Tarnowa w lipcu roku 1996.
W połowie lat 90. podjęta została przez tarnowskie Muzeum Etnograficzne, gdzie w 1979 roku zorganizowano pierwszą w Polsce wystawę o tematyce cygańskiej, i Społeczno - Kulturalne Stowarzyszenie Romów w Tarnowie inicjatywa organizowania "Taboru Pamięci Romów", kilkudniowej wędrówki cygańskiego taboru, na trasie którego znajdują się miejsca upamiętnione męczeństwem Romów w regionie tarnowskim w okresie II wojny światowej. Pierwszy "Tabor Pamięci" wyruszył z Tarnowa w lipcu 1996 roku do Szczurowej, gdzie 3 lipca 1943 roku Niemcy wymordowali blisko 100 osób, niemal całą romską społeczność tej miejscowości.
Poza Szczurową istnieją w regionie tarnowskim również inne miejsca, gdzie znajdują się masowe groby cygańskie - Żabno, Borzęcin Dolny, Bielcza. Te m. in. miejsca odwiedza karawana cygańskich wozów, które wyruszają spod tarnowskiego muzeum. Pierwszy przystanek organizatorzy i uczestnicy taboru odbywają jednak zawsze przy pomniku upamiętniającym pierwszy transport więźniów do KL Auschwitz, który wyjechał z Tarnowa 14 czerwca 1940 roku.
Pierwszy "Tabor" w roku 1996 składał się z dwóch wozów i kilkunastu osób. W roku 2008 odbyła się dziewiąta edycja imprezy. Jej uczestnicy modlą się w kościołach, a także na cmentarzach przy grobach zamordowanych Cyganów, natomiast wieczorami w miejscach noclegów "Tabor" rozbija swoje namioty, a cygańska kapela koncertuje do późna wieczór.
Nazwa "Tabor pamięci" ma jednak w czasach zakazu wędrówek i inne znaczenie. Tabor prezentuje tradycyjną kulturę Romów, wędrowne życie, muzykę, oryginalne wozy, stroje i zwyczaje.
Organizatorami imprezy są Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Społeczno - Kulturalne Stowarzyszenie Romów w Tarnowie, partnerami: Stado Ogierów w Klikowej, Stowarzyszenie Kobiet Romskich w Krakowie, Romskie Stowarzyszenie Oświatowe - Harangos, oraz władze gmin w Szczurowej i Borzęcinie. Tabor prowadzą: Adam Bartosz , dyrektor Muzeum Okręgowe w Tarnowie i Adam Andrasz , dyrektor Centrum Kultury Romów. Wędrówce towarzyszy również ksiądz Stanisław Opocki - Krajowy Duszpasterz Romów.
Adam Bartosz o "Taborze Pamięci Romów: - Cele, jakie sobie stawiano opracowując scenariusz "Taboru", to najogólniej: integracja Romów/Cyganów wokół ich wędrowania i upamiętnienie Zagłady. "Tabor" niewątpliwie wywołał zainteresowanie znacznej rzeszy Cyganów, dla młodych jest to pierwsza okazja zasmakowania namiastki życia taborowego, dla starych - jego przypomnieniem. Cyganie dowiadują się o historii zagłady, opowiadanej przez księży, świadków z tamtych czasów i publikowanych relacji. Dochodzi do bliskich kontaktów z ludnością na trasie. Rezerwa, czy nawet niechęć w stosunku do Cyganów zdominowane zostają przez życzliwą ciekawość .
Cytat za: "Tabor Pamięci Romów" Tarnów 2003
