W związku z z planowanymi oszczędnościami w oświacie i zamiarem likwidacji niektórych szkół i przeszkoli, poseł Michał Wojtkiewicz wystosował oświadczenie, które w całości publikujemy poniżej.
Stanowisko w sprawie działań oszczędnościowych samorządów w oświacie oraz zamykania małych szkół i przedszkoli.
Niektóre samorządy lokalne w regionie tarnowskim, w tym samorząd Miasta Tarnowa, nasiliły w ostatnim czasie działania, których celem jest zmniejszenie wydatków na oświatę
poprzez likwidację czy przekształcenia szkół i przedszkoli. Spotykają się one ze sprzeciwem lokalnych społeczności, nie mogących się pogodzić z tym, że tracą placówkę w wiosce czy na osiedlu, traktowaną jako ośrodek, wokół którego przez lata koncentrowało się życie kulturalne i społeczne. Zwracają też uwagę na niedogodności, jakie stworzy dowożenie dzieci do odległych o kilometry budynków.
Rozumiem władze samorządowe, które z niepokojem patrzą na rosnące koszty utrzymywania placówek oświatowych. Wskaźniki ekonomiczne nie mogą być jednak w tym przypadku jedynym kryterium. Przy decydowaniu czy dana szkoła lub przedszkole ma istnieć albo zniknąć z mapy oświatowej gminy czy miasta, trzeba przede wszystkim uwzględnić dobro dziecka. Fakt, że rodzice tak bronią małych szkół czy przedszkoli, powinien dawać wiele do myślenia. Bo znaczy to, że są to placówki przyjazne ich pociechom, że są po prostu zadowoleni z ich funkcjonowania (a kto nie chciałby jak najlepiej dla swojego dziecka?).
Niestety, polskie prawo nie sprzyja istnieniu i rozwojowi takich małych, środowiskowych placówek, bo samorządy muszą z własnego budżetu do nich sporo dopłacać. Sytuacja zmienia się, gdy stają się niepublicznymi – wówczas niejednokrotnie całkiem nieźle sobie radzą finansowo. W czym jest problem? Otóż samorząd zobowiązany jest do przestrzegania Karty Nauczyciela, a podmiotu niepublicznego już ona nie obowiązuje. Czy tak być powinno?
Dlaczego prezydent, burmistrz czy wójt, pragnący rozwijać małą, przyjazną uczniom szkołę nie może posługiwać się takimi samymi instrumentami, jak np. fundacja czy stowarzyszenie?
Wystąpię w tej sprawie z interpelacją poselską do Ministra Edukacji Narodowej. Będę zabiegał o przygotowanie rozwiązań prawnych, w tym o uelastycznienie w pewnych paragrafach ustawy dotyczącej nauczycieli, aby mniej liczne ale sprawdzone placówki, znajdujące się blisko miejsca zamieszkania ucznia, nie musiały być zamykane.
Pragnę zwrócić uwagę na fakt, że likwidując szkołę czy przedszkole powinno się obliczać nie tylko ile pieniędzy zostanie w samorządowej kasie, ale także koszty społeczne takiego kroku. A niejednokrotnie mogą one być wyższe od uzyskanych oszczędności. Przy okazji pragnę zapytać: czy zamykające placówki samorządy dysponują taką analizą? Warto też mieć na uwadze to, że przerzucanie kosztów z samorządów na ubożejących przez złą sytuację gospodarczą kraju rodziców (choćby związanych z dowozem dziecka) nie jest właściwym postępowaniem. Zwłaszcza wobec zagrożenia zapaścią demograficzną.
Michał Wojtkiewicz
Poseł na Sejm RP
