Willa Decjusza realizuje od kilku lat projekty poświęcone mniejszościom narodowym i etnicznym, w tym Romom. Kolejny projekt, to wystawa ze zbiorów tarnowskiego Muzeum Etnograficznego, prezentująca niewielki zbiór z bogatej kolekcji romskiej, w której sporą część zajmuje malarstwo o tematyce romskiej.
W kulturze polskiej, także w europejskiej, funkcjonują dwa stereotypy dotyczące Romów. Wcześniej powstałym jest ten negatywny, przedstawiający Romów jako postacie tajemne, groźne, ludzi leniwych, włóczęgów, złodziei, szkodzących osiadłej ludności. Od czasów Oświecenia, a zwłaszcza Romantyzmu – ukształtowała się zupełnie odmienna wizja tego ludu. Zaczęto Romów przedstawiać jako ludzi wolnych, o pięknych, niezależnych duszach, pełnych talentów, żyjących zgodnie z naturą, wolnych od trosk codziennych, nie zaprzątających sobie myśli polityką, swarami etnicznymi, gardzących majątkiem.
Barwność życia Cyganów, przekonanie o ich wolności, posłużyły awangardowym artystom do przyjęcia nazwy „cyganeria” na określenie ruchu, który narodził się w latach trzydziestych wieku XIX w Paryżu. Tam z kolei nazywano ów ruch bohemą (od Bohemien – Cygan/Rom).
18 kwietnia o godzinie 17.30 w Willi Decjusza w Krakowie otwarta zostanie wystawa „Romowie w sztuce” ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Tarnowie.
Prezentowana w Krakowie ekspozycja obrazów zawiera dzieła głównie malarzy nieromskich, ale też spory zbiór romskich artystów, od niedawna tworzących.
Tematyka tych obrazów jest dość typowa. Są to portrety, zwłaszcza kobiet romskich, ponadto sceny rodzinne i najbardziej typowe – sceny taborowe. To romantyczne przedstawienia obozowisk cygańskich, wozów w drodze, scenek z codziennego życia taborowego, podpatrzone scenki kontaktów z miejscową ludnością (wróżenie gościom odwiedzającym cygańskie obozowisko) itp.
Pośród autorów obrazów znalazły się wybitne postacie polskiej sceny artystycznej: Wojciecha Weissa, Jerzego Potrzebowskiego, Feliksa Wygrzywalskiego czy mniej znanych jak Alojzy Majcher, malarz tarnowski. Nurt malarstwa ludowego reprezentuje wybitna malarka z regionu tarnowskiego Anna Łękawa, autorka romantycznego obrazka „Wróżba cygańska”. Z grona artystów romskich zaprezentowano nestora malarzy polskich pochodzenia romskiego Edwarda Majewskiego, Bogusławę Delimatę – malarkę i tancerkę flamenco, a także Ferdynanda Koçi, Roma pochodzenia albańskiego, który kilka lat spędził malując w Polsce, w tym przez ponad rok – w Tarnowie.
Intencją autorów wystawy jest zachęcenie odbiorcy do odwiedzenia tarnowskiej wystawy muzealnej opowiadającej o historii i kulturze ludu, nazywanego ostatnimi wędrowcami Europy.
Wystawę w Krakowie oglądać będzie można do 27 kwietnia. Wstęp wolny.
