Centrum Sztuki Mościce zaprasza na Festiwal „Górnolotni - spotkania z ludźmi gór”, który odbędzie się w dniach 20 - 22 stycznia w ramach cyklu „Za horyzont domu”. Karnet na wszystkie festiwalowe wydarzenia kosztuje 55 złotych, bilety na poszczególne dni – od 15 do 30 złotych.
„Górnolotni - spotkania ludzi gór", festiwal organizowany przez Centrum Sztuki Mościcie, przyciąga tłumy pasjonatów gór i wspinaczki, tych, dla których sport, pasja i wyprawy są sensem życia. Każdego roku festiwal gości wybitne osobowości ze środowiska górskiego, ikony polskiego i światowego himalaizmu, ludzi, którzy podejmują heroiczne wyzwania.
Podczas swych wypraw poznają niezwykłych mieszkańców w odległych zakątkach świata. Mają szansę przyjrzeć się ich życiu codziennemu, ich odmiennej kulturze, barwnym zwyczajom, doświadczyć ich życzliwości i gościnności. Wynikiem tych podróży są nie tylko niezapomniane przeżycia, ale i opowieści fascynujące słuchaczy, fotografie i filmy prezentujące niezwykłe ujęcia gór i krajobrazów z całego świata. Wszystko to, w postaci wystaw, prelekcji i spotkań z „Górnolotnymi", czeka na uczestników tegorocznego festiwalu, który trwał będzie od 20 do 22 stycznia w CSM. Dodatkowo amatorzy turystyki górskiej i sportów ekstremalnych będą mogli zapoznać się z ciekawymi publikacjami książkowymi, filmowymi premierami, wziąć udział w szkoleniach górskich oraz nabyć sprzęt na kiermaszu odzieży outdoorowej.
Karnet na wszystkie festiwalowe wydarzenia kosztuje 55 złotych. Bilety na imprezy w kolejne dni odpowiednio – 15, 20 i 30 złotych. Sprzedaż prowadzi kasa CSM, bilety i karnety można kupować także za pośrednictwem internetu.
Program:
20 stycznia - piątek
godz. 18.30
Kasia Nizinkiewicz – „500 kilometrów bieli”
500 kilometrów bieli to opowieść o przejściu na nartach największego i najzimniejszego europejskiego płaskowyżu, położonego daleko za kołem podbiegunowym Finnmarks Plateau. Dwójka ludzi, bez arktycznego doświadczenia (ale ze sporym zimowym górskim), wyruszyła z Tromso autostopem. Z Kilpisjarvi, gdzie zaczął się śnieg, mogli już iść na nartach. Nie mieli planów, nawet dobrych map, chcieli zwyczajnie być w bezludnych miejscach. Po miesiącu dotarli aż na Nordkapp. Wędrowali z maleńkim letnim namiotem, ciągnąc zapasy jedzenia i gazu na pulkach zrobionych z wędkarskich sanek- małych, tanich i dających się zapakować na plecak. Arktyka spodobała im się tak, że w tym roku znów tam wracają.
Katarzyna Nizinkiewicz jest z wykształcenia fizykiem. Współwłaścicielka firmy Kwark, autorka książki „Wędrówki Pirenejskie”, bloga „Kocham Góry” i tekstów publikowanych w prasie. Lubi Europę, unika cywilizacji i lata. Nie zdobywa niczego i nie pokonuje. Po prostu włóczy się po dzikim bezludziu. Jej ulubionym miejscem na Ziemi są zimowe Pireneje - jak dotąd kompletnie bezludne. Lubi jesienną Korsykę i zawsze chłodną Norwegię, opuszczone poza sezonem południe Alp i miejsca, o których nikt nigdy nie słyszał. Przetrawersowała wiosną Islandię. Co roku, przez co najmniej trzy miesiące, jest w górach.
godz. 20.00
Joanna Lipowczan i Bartosz Malinowski „Wielki Szlak Himalajski 2015 - 2019”
Liczący 1700 km Wielki Szlak Himalajski uważany jest za jeden z najtrudniejszych i najwyżej położonych szlaków górskich na świecie. Jest to również bardzo urozmaicony terenowo i przyrodniczo szlak górski - prowadzi przez dżungle, lodowce, suche płaskowyże, malownicze wioski i tereny zupełnie odludne. W najwyższym punkcie trasy przełęcze przekraczają wysokość sześciu tysięcy metrów m n.p.m. i pokonanie ich wymaga odpowiedniej aklimatyzacji oraz przygotowania technicznego. Droga jest w wielu miejscach trudna orientacyjnie, wymaga nieustannej nawigacji i pracy z mapą i kompasem. Szlak, poza popularnymi wśród turystów regionami tj. np.: rejon Everestu czy Annapurny, nie jest wytyczony i oznakowany. Na wielu odcinkach nie ma żadnej infrastruktury turystycznej, co powoduje konieczność transportowania odpowiedniej ilości żywności, gazu oraz ekwipunku górskiego tj: namiotu, śpiwora, maty do spania itp.
Joanna Lipowczan i Bartosz Malinowski jako pierwsi Polacy przeszli Wielki Szlak Himalajski w 2015 roku. Przejście zajęło im 120 dni. Trasę przeszli bez wsparcia tragarzy, kucharzy i przewodników. Obecnie planują przejście kolejnych etapów Wielkiego Szlaku Himalajskiego - w Indiach, Butanie i Pakistanie.
godz. 22.00
Projekcja filmu „K2 and The Invisible Footman”
Film dokumentuje życie tragarzy z Gilgit/Baltistan w Pakistanie. Śledzi również losy wyprawy składającej się, po raz pierwszy w historii, z samych pakistańskich wspinaczy, którzy w 2014 roku zdobyli K2 uświetniając 60. rocznicę pierwszego wejścia na ten szczyt. Obraz jest świeżym spojrzeniem na kulturę i tradycję Pakistanu - kraju, który zazwyczaj pojawia się w mediach przy okazji konfliktów religijnych lub zamachów terrorystycznych.
21 stycznia – sobota
godz. 12.30
„Jak nie zmarznąć w zimie” - warsztaty Kasi Nizinkiewicz (płatne dodatkowo 10 zł)
Co zrobić żeby nie marznąć? Dlaczego marzniemy? Żeby zrozumieć jak się najstosowniej ubrać w różnych, często trudnych warunkach, warto pomyśleć, co tak naprawdę się wtedy dzieje. Dlaczego w cieplutkiej kurtce potrafią nas męczyć dreszcze? Czemu drogi śpiwór czasem zawodzi? Co zrobić, kiedy tempo ruchu jest zmienne? Co w spoczynku? Te wszystkie kwestie bywają ważne. Są sytuacje, kiedy ich zrozumienie ratuje życie lub zdrowie. O tym będzie można porozmawiać w trakcie warsztatów.
godz. 14.00
Angelika Chrapkiewicz-Gądek „Niepełnosprawność kontra marzenia”
Od trzeciego roku życia zmaga się z postępującą chorobą - rdzeniowym zanikiem mięśni. Porusza się na wózku. Nie przeszkadza jej to żyć aktywnie. Ma w sobie nieprawdopodobną radość życia i do swojej niepełnosprawności podchodzi jak do normalnego stanu, mimo że każdego dnia zmaga się z ograniczeniami i wyzwaniami życia osoby zależnej od pomocy innych. Dziś podróżuje po świecie i występuje jako mówca motywacyjny. Angażuje się w działalność dobroczynną, a równolegle prowadzi własną firmę, organizuje szkolenia motywacyjne i wykłady. Występuje na konferencjach, festiwalach i spotkaniach firmowych.
Od 15 lat swoje siły i umiejętności angażuje we współpracę ze Stowarzyszeniem „Nautica", które zajmuje się nauką nurkowania osób z różnymi niepełnosprawnościami. Sama nurkuje, głównie w Morzu Czerwonym i Adriatyku.
Jej miłością są góry. W 2008 roku uczestniczyła w wyprawie na najwyższy szczyt Afryki, Kilimandżaro, docierając na wysokość 5 200 m n.p.m. W 2016 roku, jako pierwsza osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku, zdobyła Rysy (2 499 m n.p.m.)
Podczas spotkań dzieli się z słuchaczami własnymi historiami i na ich podstawie pokazuje, jak wytrwałość i odpowiednie nastawienie pozwalają realizować marzenia. Pomaga wzmocnić potencjał, wzbudzić motywację, zwiększyć pewność siebie i ukierunkować działania, by każdy osiągnął swój własny sukces. Dzieli się własną historią po to, aby ich nieustannie inspirować i mobilizować do działania.
godz. 15.00
Marcin Dzieński – „Droga na szczyt”
Marcin Dzieński, rodowity tarnowianin, sięgnął po tytuł mistrza świata we wspinaczce sportowej na czas jako pierwszy Polak w historii. Sukces tym szczególny, że będący ukoronowaniem bogatego dorobku tarnowskiej szkoły wspinania sportowego, a odniesiony w roku, w którym podjęto decyzję o włączeniu sportu do programu Igrzysk Olimpijskich w Tokio w 2020 roku. Jest także zwycięzcą Pucharu Świata w roku 2016, medalistą Mistrzostw Europy, wielokrotnym rekordzistą i mistrzem. Wspina się już ponad połowę swojego życia.
Wszystko zaczęło się w Tarnowie, od podwórka przy Wałowej, później droga wiodła przez Europę, Azję i Amerykę, aż po paryską halę Bercy.
godz. 16.30
Monika Rogozińska - „Lot koło Nagiej Damy” Rozmowę poprowadzi Jagoda Mytych
Niezwykła i prawdziwa opowieść, odkrywająca nieznane karty historii, która połączyła Polaków na trzech kontynentach. Rozpoczęła się w Himalajach, w Pakistanie, huraganowymi wiatrami, trzęsieniem ziemi, lawinami, wypadkiem alpinisty, akcją ratunkową...Wyruszając w grudniu 1997 roku na Polską Zimową Wyprawę na Nanga Parbat (8125 m), jako korespondent dziennika „Rzeczpospolita", wiedziałam, że uczestniczę w wyjątkowej przygodzie, eksperymencie dziennikarskim. Po raz pierwszy ekspedycja wspinaczy miała przesyłać z Himalajów relacje wraz ze zdjęciami przez satelitę. Po raz pierwszy korespondentem długiej, zimowej wyprawy na ośmiotysięczny szczyt miała być kobieta - jedyna w zespole. Miałam się poruszać w świcie islamu. Moim zadaniem było wwiezienie na teren Kaszmiru, o który spierają się Indie i Pakistan, sprzętu do komunikacji, jakim nie dysponowała żadna z armii tych państw.
Dramatyczna wyprawa okazała się zaledwie początkiem historii, która zaważyła nie tylko na moim życiu. Była kluczem otwierającym drzwi do przeszłości i przyszłości...
Książka zawiera niepublikowane wcześniej dokumenty i zdjęcia z czasów II wojny światowej, a także polskich pilotów, którzy tworzyli lotnictwo w najwyższych górach. Pokazuje miejsca trudno dziś dostępne w Pakistanie.Tę opowieść, pełną zaskakujących zwrotów akcji, dla mnie bardzo osobistą, zdecydowałam się napisać, by ocalić od zapomnienia losy wspaniałych rodaków wiernych dewizie; Bóg, Honor, Ojczyzna.
Monika Rogozińska ukończyła studia polonistyczne i kulturoznawcze na Uniwersytecie Warszawskim. Zamieszkała w Tatrach i Zakopanem. Była pracownikiem schroniska w Dolinie Pięciu Stawów Polskich, ratownikiem TOPR, przewodnikiem tatrzańskim. Tworzyła dla obcokrajowców programy poznawania kultury i przyrody naszego kraju. Była współzałożycielką Oddziału Polskiego The Explorers Club. W latach 1993 - 2009 służyła Stowarzyszeniu jako Sekretarz, a w okresie 2009-2015 jako Prezes. Współorganizowała zimowe wyprawy na ośmiotysięczniki Himalajów i Karakorum oraz uczestniczyła w nich jako korespondent dziennika „Rzeczpospolita", Polskiego Radia i TVP. Organizowała autorskie wyprawy otwierające nowe kierunki w światowej turystyce. Publikuje w kraju i za granicą. Jest redaktorką i współautorką książek oraz wystaw prezentowanych na kilku kontynentach. Mieszka w Warszawie.
godz. 18.00
Adam Bielecki – „Od Beskidów po Himalaje”
Prezentacja ilustruje drogę jaką pokonał Adam Bielecki aby zostać jednym z czołowych Himalaistów młodego pokolenia. Podczas dwugodzinnego pokazu autor postara się przybliżyć zjawisko himalaizmu zimowego, a także za pomocą zdjęć i filmów opowie o swoich najważniejszych górskich osiągnięciach.
Adam Bielecki ma 33 lata. Jest himalaistą, alpinistą, taternikiem i podróżnikiem. Członkiem kadry narodowej we wspinaczce wysokogórskiej. Pochodzi z Tychów, mieszka w Krakowie. Wspina się w górach od 18 lat. Był liderem kilkudziesięciu wypraw w różne góry na pięciu kontynentach. Zdobywca wyróżnienia w konkursie Kolosy 2000 za dokonanie w wieku siedemnastu lat, samotnego i w stylu alpejskim wejścia na Khan Tengri (7 010 m). Jesienią 2011 roku zdobył piąty szczyt świata Makalu 8 463 m bez użycia tlenu. 9 marca 2012 wraz z Januszem Gołębiem dokonał pierwszego zimowego wejścia na Gasherbrum I 8 068 m, co zostało uhonorowane Kolosem i nagrodą Travelera National Geographic, a także uznane za największe osiągniecie w dziedzinie eksploracji w 2012 roku przez prestiżowy portal amerykański explorersweb. Zdobywca K2 (31 lipca 2012) i Broad Peaka (pierwsze zimowe wejście 5 marca 2013). Wiosną 2014 roku wziął udział w zakończonej sukcesem wyprawie na północną ścianę Kanczendzongi kierowanej przez Denisa Urubko. Zimą 2016 roku, razem z Jackiem Czechem, podjął próbę pierwszego zimowego wejścia na Nanga Parbat (8 125 m.)
22 stycznia - niedziela
godz.15.00
Piotr Sztaba i Jacek Czech, instruktorzy PZA - „Ścieżka wojownika”
Instruktorzy Polskiego Związku Alpinizmu pokażą kierunki, które będą służyć procesowi górskiego rozwoju kursanta. Spojrzenie instruktorów na góry i szkolenie jest różne, jednak cel jest ten sam - bezpieczne wspinanie i odnalezienie w górach radości. Każdy z nas ma swoje góry i warto znaleźć w nich swoją ścieżkę.
Piotr sztaba wspina się nieprzerwanie od 1989 roku. Od roku 1991 jest członkiem KW Kraków i KS Korona. Dotychczas wspinał się w Tatrach, Dolomitach, Alpach, Szkocji, Paklenicy, Zaion, Moab, Indian Creek, Blac Canion, Górach Skalistych, na Korsyce, w większości popularnych ogródków skalnych europy, Górach Atlasu, Pamirze, Karakorum. Prowadzi kursy wspinaczkowe, lawinowe, turystyki zimowej, spędzając ponad 200 dni rocznie w górach i skałach.
Jacek Czech to licencjonowany instruktor wspinaczki skalnej , taternictwa i alpinizmu PZA, trener wspinaczki sportowej, absolwent Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach, ponadto instruktor sportu w zakresie wspinaczki na sztucznych ścianach, wspinaczki wysokogórskiej, narciarstwa, pływania i gimnastyki, sternik jachtowy i motorowodny. Jest sędzią zawodów wspinaczkowych PZA, członkiem Klubu Wysokogórskiego w Katowicach oraz Klubu Skialpinistycznego Kandahar z Katowic, byłym selekcjoner kadry narodowej w narciarstwie wysokogórskim. Taternik, alpinista, wspina się na zawodach wspinaczkowych, w skałkach, Tatrach, Alpach,Patagonii. Mistrz Polski i uczestnik Mistrzostw Europy oraz Mistrzostw Świata w skialpinizmie, jako jedyny Polak ukończył pięciokrotnie słynne zawody Pierra Menta, startował również w zawodach w Szwajcarii i Włoszech. Brał udział w wyprawie himalajskiej na Cho-Oyu (8 201 m. npm.) i Nanga Parbat (8 125 m.npm.)
godz. 16.30
Łukasz Dudek, Jacek Matuszek – „Alpine Wall Tour” film + prelekcja
Niezwykle ambitne, sportowe przedsięwzięcie, polegające na przejściu w jednym sezonie trzech wielowyciągowych alpejskich dróg, należących do najtrudniejszych w Europie. Łukasz Dudek i Jacek Matuszek zaczęli od „Brento Centro". Pokonując tę klasyczną linię, wznoszącą się ponad doliną Sarca, polscy wspinacze dokonali pierwszego w historii jej powtórzenia. Potem skierowali się do Rätikonu w Szwajcarii na drogę „Silbergeier", by domknąć Alpejską Trylogię (już wcześniej, w latach 2013 i 2014, zaliczyli dwie pozostałe trasy zaliczane do tego tryptyku - „End of Silence" i „Des Kaiser Neue Klaider"), gdzie ostatecznie wszystkie wyciągi udało się pokonać tylko Łukaszowi. Na zakończenie, w ekspresowym tempie, poradzili sobie z jedną najbardziej rozpoznawalnych dróg świata, znajdującą się w Dolomitach „Bellavistą".
Łukasz Dudek to pierwszy polski wspinacz, który pokonał mityczną granicę trudności 9a. Jest autorem najtrudniejszych propozycji wspinaczkowych w Polsce: drogi sportowej Made in Poland 9a oraz boulderu Obsesja 8C. Jest wielokrotnym medalistą zawodów Pucharu Polski na prowadzenie, byłym członkiem kadry narodowej. Wykaz z trzynastoma drogami za 9a, w tym takie klasyki jak Martin Krpan, Underground, Estado critico, Jungle Speed czy Xaxid hostel, plasuje go w światowej czołówce wspinaczy skalnych.
Jacek Matuszek jest twórcą filmowym i fotografem, instruktorem wspinaczki i alpinistą. Btł wicemistrzem Polski w Boulderingu z 2007 roku. Regularnie pokonuje w skałach drogi do 8c. Łączy dwie pasje, wspinaczkę, która jak mówi - „prowadzi mnie przez życie ciekawszą drogą" oraz film i fotografię, które są jego językiem komunikacji. Współpracował z Canal+ i Discovery Channel. Mieszka w Krakowie.
godz. 18.30
Marcin „Yeti” Tomaszewski – „#Yeti40”
Marcin „Yeti" Tomaszewski, jeden z najlepszych polskich alpinistów, opowie o swojej bogatej górskiej karierze. W trakcie spotkań ludzi gór odbędzie się także prapremiera pierwszej książki Tomaszewskiego „#Yeti40” - bogato ilustrowanej antologii reportaży z wypraw, wspomnień i bajek. Ponadto widzowie festiwalu będą mieli okazję zobaczyć wystawę wielkoformatowych fotografii, które alpinista przywiózł ze skalnych i lodowych ścian położonych w najdalszych zakątkach globu: na Ziemi Baffina, Grenlandii, w Karakorum, Wenezueli czy Patagonii.
Urodził się w 1975 roku w Polsce. Wspina się od ponad 25 lat. Jest członkiem kadry narodowej w alpinizmie wysokogórskim. Od samego początku najbardziej inspirowały go wyzwania, wytyczanie nowych dróg w na najbardziej niedostępnych i pionowych ścianach świata. Jego wspinanie to nie tylko góry, ale również propagowanie wspinaczki w Polsce poprzez szkolenia i sekcje wspinaczkowe, organizację zawodów i pokazów wspinaczki, prowadzenie audycji radiowych. Od 1997 roku cyklicznie organizuje Ogólnopolskie Zawody Wspinaczkowe Fight Club, których jest pomysłodawcą. Od 2005 roku jest instruktorem wspinaczki sportowej. Otworzył własną szkołę wspinania w Szczecinie. W 2009 roku rozpoczął realizacje projektu 4 Żywioły, obejmujący wspinaczkę w czterech charakterystycznych rejonach górskich (Patagonia, Alaska, Ziemia Baffina, Wenezuela). W grudniu 2016 r wytyczył wraz z Tomem Ballardem nową drogę na słynnej północnej ścianie Eigeru - Titanic.
godz. 21.00
Projekcja filmu „Down to Nothing”
Ekipa wspinaczy musiała się zmierzyć z własnymi demonami podczas długiej wyprawy. Hkakabo Razi i jego sąsiad Gamlang Razi mają ponad 5 800 m i rywalizują o tytuł najwyższego wierzchołka Azji Południowo-Wschodniej. Wyprawa pod patronatem North Face i National Geographic chce wspiąć się na oba szczyty i ustalić precyzyjnie ich wysokość. Ekspedycja była kierowania przez Hilaree O'Neill, a pozostałymi członkami byli: Renan Ozturk, Emily Harrington, Mark Jenkins, Cory Richards oraz Taylor Rees. Film otrzymał nagrodę Grand Prix 2016, na Festiwalu w Lądku Zdroju.
Wystawa fotografii Piotr Drożdż – „Strzeliste Tatry”
Tatrzańskie turnie i iglice - najbardziej strzeliste formy górskiego krajobrazu. Tym zazwyczaj niewielkim, ale zawsze spektakularnym perełkom naszych najpiękniejszych gór poświęcona jest wystawa zdjęć Piotra Drożdża „Strzeliste Tatry", owoc współpracy z Tatrzańskim Parkiem Narodowym i Biurem Przewodników Wysokogórskich.
Choć Tatry sportretowano na milionach zdjęć, zdecydowana większość z nich powstała w sztandarowych i najpopularniejszych punktach widokowych, zazwyczaj w bezpośredniej bliskości znakowanych szlaków turystycznych. Jedynie miłośnicy fotografii pejzażowej i najbardziej zagorzali znawcy topografii Tatr mają w swoich zbiorach kadry umykające konwencjonalnym przedstawieniom oklepanych tatrzańskich tematów.
Ale nawet w ich kolekcjach rzadkością są efektowne i perfekcyjne technicznie ujęcia dokumentujące obecność człowieka w górach. Zwłaszcza takie, na których tłem akcji byłyby zakątki rzadziej odwiedzane, a równocześnie wyjątkowe - zarówno pod względem estetycznym i przygodowym, jak i przyrodniczym. Założeniem projektu „Strzeliste Tatry" jest zgromadzenie takiego właśnie materiału uwieczniającego najbardziej spektakularne miejsca w Tatrach. Finalnym owocem projektu ma być albumowa publikacja, które ukaże się nakładem wydawnictw Tatrzańskiego Parku Narodowego pod koniec 2017 roku. W bogato ilustrowanej książce znajdą się informacje historyczne, ciekawostki topograficzne i praktyczne porady.
Piotr Dróżdż (ur. 1974) jest dziennikarzem, fotografem, autorem książek o tematyce górskiej. Napisał kilkaset artykułów poświęconych alpinizmowi dla prasy krajowej i zagranicznej. Liczne fotografie jego autorstwa publikowano w europejskich mediach tradycyjnych i elektronicznych. Członek licznych międzynarodowych i krajowych jury w konkursach: fotograficznych (Banff Mountain Photo Essay Competition, King of Dolomites), sportowych (nagrody Arco Rock Legend, Kolosy) i przemysłu outdoorowego (Outdoor Industry Award, Outdoor Celebrity of the Year).
