Kwota cofniętych lub zmniejszonych świadczeń po kontroli zwolnień lekarskich w 2016 roku wyniosła 203,8 mln zł. Rok wcześniej była to kwota o osiem milionów złotych mniejsza i wyniosła 195,8 mln.
Zgodnie z ustawowymi uprawnieniami Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi kontrole zarówno pod kątem prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy, jak i prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich.
W 2016 roku kontrolerzy ZUS przeprowadzili 569,5 tys. kontroli osób posiadających zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy. Wydanych zostało 22,2 tys. decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych, a kwota wstrzymanych z tego tytułu zasiłków w roku ubiegłym to prawie 16,3 mln złotych.
Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa nakłada na Zakład Ubezpieczeń Społecznych również obowiązek obniżenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego w przypadku, gdy ustał tytuł ubezpieczenia. Wysokość świadczenia jest ograniczana wtedy do 100 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kraju. Z tego powodu w 2016 r. obniżono wypłaty o 183,4 mln zł dla blisko 210 tysięcy osób.
Kolejnym z powodów ograniczenia wysokości wypłacanego świadczenia chorobowego jest opóźnienie w przekazaniu zwolnienia lekarskiego pracodawcy. Świadczenie pomniejszone o 25 procent wypłacane jest od ósmego dnia niezdolności do pracy do czasu dostarczenia zwolnienia. W 2016 roku dotknęło to 69,7 tys. osób na kwotę ponad 4,1 mln złotych.