100 lat komunikacji miejskiej w Tarnowie (5) - Pożegnanie z tramwajem
1 września 1939 roku wybuchła wojna. W niedzielę 3 września na Tarnów spadły pierwsze bomby. Atakowano przede wszystkim dworzec, tory kolejowe i mosty. 5 września w wyniku kolejnego nalotu zniszczono domy przy ulicy Narutowicza, w nocy z 5 na 6 września zbombardowano szpital. W tych dniach wszystkie drogi były pełne uchodźców ze Śląska i Krakowa, a także przemieszczających się na wschód oddziałów wojska i policji, co jeszcze potęgowało nastroje niepewności i niepokoju o przyszłość. 6 września wyjechali z Tarnowa urzędnicy. Powołano samorzutnie Tymczasowy Zarząd Miasta. W jego składzie znaleźli się: Julian Kryplewski , były burmistrz, Edward Okoń , Stanisław Komusiński , Antoni Małecki , oraz księża - Józef Lubelski i Jan Bochenek , proboszcz parafii katedralnej. czytaj dalej...
100 lat komunikacji miejskiej w Tarnowie (6) - Trudne początki
Kiedy w grudniu 1957 roku zapadła decyzja o powołaniu do życia od 1 stycznia 1958 roku Miejskiego Przedsiębiorstwa Autobusowego w Tarnowie, czasu było bardzo niewiele. W ciągu kilkunastu dni wykonano prace organizacyjne, by od nowego roku przedsiębiorstwo, wydzielone ze zreorganizowanego Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej mogło rozpocząć samodzielny byt. czytaj dalej...
100 lat komunikacji miejskiej w Tarnowie (7) - Jedzie nowe!
Kiedy w 1962 roku rozpoczynano budowę zajezdni MPK zakładano, że zostanie ona oddana do użytku po czterech latach. Czas ten wydłużył się jednak o kolejne dwa lata i ostatecznie zajezdnia otwarta została dopiero w sierpniu 1968 roku. czytaj dalej...
100 lat komunikacji miejskiej w Tarnowie (8) - Ambitne plany, trudne czasy
W 1968 roku Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne świętowało dziesięciolecie istnienia, oddano również do użytku zajezdnie autobusową. Nie wszystkie jednak problemy firmy zostały w ten sposób rozwiązane. Coraz bardziej jasne było, że tarnowskiej komunikacji potrzebny jest wieloletni plan rozwoju. Plan taki zlecono Instytutowi Gospodarki Komunalnej w Warszawie. Powstało "Studium układu komunikacji zbiorowej dla Tarnowa". Autorzy opisywali perspektywy komunikacji w mieście do roku 1980. Niestety - plan był na tyle ambitny, że nawet w ówczesnych realiach uznano go za nierealny. Wynikało z niego np, że w Tarnowie powinno przybywać rocznie 60 autobusów. czytaj dalej...
100 lat komunikacji miejskiej w Tarnowie (9) - z przedsiębiorstwa w spółkę
Jednym ze skutków wydarzeń sierpniowych 1980 był nie tylko pierwszy, tygodniowy strajk w tarnowskim WPK we wrześniu 1980 roku, ale i kolejna zmiana na stanowisku dyrektora przedsiębiorstwa. Po niespełna roku kierowania WPK, Wilhelm Pyrek przestał pełnić swoją funkcję. Zastąpił go 17 marca 1981 roku Kazimierz Warzyca, wcześniej główny specjalista ds. transportu w Zakładach Azotowych w Tarnowie, absolwent Politechniki Warszawskiej. czytaj dalej...
100 lat komunikacji miejskiej w Tarnowie (10) - MPK Spółka z o.o.
Początek lat dziewięćdziesiątych przyniósł zmiany gospodarcze, wzrost bezrobocia i - co dla nowej spółki nie bez znaczenia - rozwój transportu indywidualnego. Spadek zapotrzebowania na komunikację zbiorową, a co za tym idzie coraz mniejsza liczba pasażerów wymusiła konieczność ograniczeń również na liniach komunikacji miejskiej. czytaj dalej...
Zielone perły Tarnowa - park Sanguszków w Gumniskach
Historia Gumnisk - najpierw wioski pod Tarnowem, później części miasta, sięga XV wieku. Najważniejszą budowlą był tu od końca XVIII wieku pałac rodziny Sanguszków - ostatnich właścicieli Tarnowa z ogrodami, parkiem, zbiornikiem wodnym, później również oranżerią. W parku Sanguszków znajduje się najcieplejsze miejsce w Tarnowie, tutaj także oglądać można najgrubsze drzewo w mieście. czytaj dalej...
Zielone perły Tarnowa - Planty kolejowe
Planty kolejowe nie zawsze nazywane były kolejowymi, wcześniej nazywano je książęcymi, ze względu na bliskość browaru książąt Sanguszków. Nazwę zmieniono po komunalizacji plant w roku 1889. W okresie międzywojennym planty ogrodzono żelaznym ogrodzeniem. W 1928 roku posadzono na ich terenie dąb wolności - drzewo miało upamiętniać 10 rocznicę odrodzenia Polski, niestety nie zachowało się do dzisiaj, na plantach można jednak obejrzeć tablicę upamiętniającą jego posadzenie. czytaj dalej...
Zielone perły Tarnowa - Krzyskie stawy
20 stawów na terenie Krzyża, wówczas wsi pod Tarnowem, dziś dzielnicy miasta, powstały w połowie XIX wieku za sprawą ówczesnych właścicieli wsi - rodziny Sanguszków. Od początku służyły one hodowli ryb. Do II wojny światowej były własnością prywatną, później Państwowego Gospodarstwa Rybackiego, od niedawna stanowią własność prywatnego Gospodarstwa Rybackiego. Hodowane są tutaj karpie, żyją amury, tołpygi, szczupaki, okonie i karasie. Roczna "produkcja" ryb wynosi 30 ton. W obrębie stawów występują wydry, piżmaki, a nawet bobry. czytaj dalej...
Zielone perły Tarnowa - las na Górze Świętego Marcina
Góra Świętego Marcina to dla Tarnowa miejsce szczególne. Najwyższe wzniesienie w okolicy, popularnie nazywane "Marcinką", na którym wznieśli swój zamek pierwsi właściciele Tarnowa. Na tarnowskim zamku gościli m.in. królowie polscy - Kazimierz Wielki i Władysław Jagiełło, król węgierski Jan Zapolya oraz najwybitniejsi humaniści: Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, Andrzej Frycz Modrzewski, Marcin Kromer. Północne stoki góry pokrywa las o powierzchni ponad 30 hektarów. Najstarsze drzewa tu rosnące liczą 100 - 120 lat. czytaj dalej...
Zielone perły Tarnowa - Las Lipie
Leżący w północno - wschodniej części Tarnowa las Lipie o powierzchni blisko 22 hektarów, to prostokąt o wymiarach około 1000 na 200 metrów. Ze względu na bliskość osiedli mieszkaniowych nie spotyka się tu dużych zwierząt, ale żyją w Lipiu sarny, zające, a przede wszystkim wiele gatunków ptaków. Bliskość osiedli sprawia również, że las jest miejscem chętnie odwiedzanym przez mieszkańców Tarnowa. Odbywają się tu zawody sportowe w kolarstwie górskim i biegach narciarskich. czytaj dalej...
Zielone perły Tarnowa - Potok Wątok
Wątok przepływa przez Tarnów na odcinku 7,5 kilometra, zbierając wody kilku innych płynących przez miasto potoków i uchodząc do Białej Tarnowskiej. Całkowita długość Wątoku wynosi około 23,5 kilometra. Budowa kanalizacji w gminach, przez które potok przepływa sprawia, że w ostatnich latach jakość wód Wątoku znacznie się poprawiła. Wróciły tu m.in. ryby, których przez całe lata nie spotykano. czytaj dalej...
Zielone perły Tarnowa - Rezerwat Debrza
Rezerwat leśny "Debrza" o powierzchni 9,5 ha utworzony został w 1995 roku. Położony jest w północnej części Tarnowa, przy ulicy Wiśniowej. Utworzono go w celu ochrony lasu lipowo - dębowego z bogatą warstwą runa. Rosną tu przede wszystkim wiekowe lipy i dęby. Ich wiek szacuje się na około 150 lat, a wiek najstarszych dębów, rosnących w północno - zachodniej części rezerwatu, na 250 - 300 lat. Na uwagę zasługują również liczne gatunki ptaków zamieszkujących ten niewielki teren. Dziuple starych drzew sprzyjają ich osiedlaniu się. czytaj dalej...
Zielone perły Tarnowa - Kantoria
Wschodnia część tarnowskiej dzielnicy Piaskówka to teren o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Jego największą atrakcją jest zbiornik wodny w pobliżu krytej pływalni i obiektów klubu sportowego Błękitni przy ulicy Piłsudskiego. Zbiornik o powierzchni 2,2 ha jest pozostałością po istniejącej tu niegdyś cegielni "Kantoria". Jej nazwa pochodzi od dawnej nazwy ulicy wiodącej w to miejsce z centrum miasta (dzisiejsza ulica Legionów). Nazwa ulicy zaś wynikała z faktu, że przy tej właśnie ulicy, a raczej drodze znajdowały się posiadłości kantora tarnowskiej katedry. czytaj dalej...
Zielone perły Tarnowa - głazy narzutowe
Na południu Polski nie spotkano głazu o obwodzie większym niż 10 m, aż do jesieni 2001 roku, kiedy to we wschodniej części Tarnowa, na działce Tadeusza Więckowskiego, odkopano "Trojaczki" - trzy jasnoszare, różowe granitoidy przywleczone przez lądolód ze Skandynawii 500 tysięcy lat temu, podczas zlodowacenia południowopolskiego. Największy z "Trojaczków" ma ponad 10 metrów obwodu, 2 metry wysokości i waży 28 ton. Tym samym należy on do najokazalszych na południu Polski. Już samo wydobycie okazu wymagało wielkiego wysiłku... czytaj dalej...